Broerenkerk

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Voor kerkgebouwen met verwante namen, zie Broederkerk (doorverwijspagina)
Broerenkerk
Broerenklooster en Broerenkerk (2011)
Plaats Zwolle
Denominatie 1465-1580 Rooms-katholiek
1640-1983 Protestants
Coördinaten 52° 31′ NB, 6° 6′ OL
Gebouwd in 1465
Restauratie(s) 1983-1988
Sluiting 1983
Monumentale status Rijksmonument
Monumentnummer  41549
Afbeeldingen
Interieur (1971)
Waanders in de Broeren (2016)
Portaal  Portaalicoon   Christendom
Scheuer-orgel

De Broerenkerk is een kerkgebouw in de Overijsselse hoofdstad Zwolle, sinds 2013 in gebruik als boekwinkel[1], gelegen aan het Broerenkerkplein.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

In 1465 werd op deze plaats een Dominicanenklooster gesticht. De kerk en het naastliggende klooster zijn daarvan bewaard gebleven. In 1580 werd het klooster gesloten. Vanaf 1640 werd de kerk gebruikt voor protestantse erediensten. Vanaf circa 1760 gebruikte de Joodse gemeenschap in Zwolle (delen van) het klooster als synagoge[2] en inmiddels is hier het ArtEZ Conservatorium gevestigd. Ruim 340 jaar na de eerste Protestantse erediensten werd de kerk gesloten en kwam het pand leeg te staan.

Vanaf de sluiting in 1983 werd de kerk vijf jaar lang gerestaureerd. tijdens de restauratiewerkzaamheden kwamen onder de pleisterlagen tegen het plafond een groot aantal plafondschilderingen tevoorschijn, die nog altijd te bewonderen zijn. Van 1988 tot 2010 is het gebouw in gebruik geweest als expositieruimte en evenementenlocatie.

Vanaf 2005 is begonnen met het inrichten van de Broerenkerk als boekwinkel, gecombineerd met een cultureel centrum en een horecagelegenheid. Initiatiefnemer hiervoor was boekhandel Waanders die eerder gevestigd was aan de Grote Markt. In 2013 vond de opening van Waanders in de Broeren plaats.

Plafondschilderingen[bewerken | brontekst bewerken]

Orgel[bewerken | brontekst bewerken]

Het kerkorgel is nog steeds aanwezig in de kerk en ook bespeelbaar. Het is een Scheuer-orgel uit 1824. In 1912 werd het door Flentrop gewijzigd. Deze wijzigingen werden bij een restauratie in 1972 door dezelfde orgelbouwer weer ongedaan gemaakt. In 1988 werd het orgel weer door Flentrop hersteld en in 2001 schoongemaakt.

Het orgel is geplaatst op een galerij waar op de balustrade het volgende gedicht is aangebracht:

Treed, Sterv'ling, treed eerbiedig nader
En wijd bij Orgeltoon, uw Lied;
Aan Hem die als weldadig Vader,
Op al zijn Scheps'len nederziet.

Hier volgt de dispositie:[3]

Hoofdwerk C-f’’’
Bourdon 16'
Prestant 8'
Holpijp 8'
Octaaf 4'
Roerfluit 4'
Quint 3'
Super octaaf 2'
Gemshoorn 2'
Sexquialter II
Mixtuur IV
Fagot 16' b/d
Trompet 8' b/d
Rugpositief C-f’’’
Holpijp 8'
Prestant 4'
Fluit does 4'
Roerquint 3'
Octaaf 2'
Woudfluit 2'
Tertz 1 3/5'
Flageolet 1'
Dulciaan 8'
Tremulant
Pedaal C-d’
aangehangen
Koppelingen
Hoofdwerk - Rugpositief
2 afsluiters
ventiel

Bronnen[bewerken | brontekst bewerken]

  • Clevis, H., Constandse-Westermann, T., De doden vertellen. Opgravingen in de Broerenkerk te Zwolle 1987-1988, Kampen, 1992.
  • Coomans, Th., 'De middeleeuwse bedelordearchitectuur in Nederland', Bulletin KNOB, 101, 2002, p. 173-200.
  • Gevers, A.J., Mensema, A.J. (red.), De Broerenkerk te Zwolle, Zwolle, 1989.
  • Vries, D.J. de, 'Datering van de Broerenkerk te Zwolle', Bulletin KNOB, 86, 1987, p. 186-187.
  • Vries, D.J. de, Bouwen in de late middeleeuwen: stedelijke architectuur in het voormalige Over- en Nedersticht, Utrecht, 1994, p. 260-276.

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie Broerenkerk (Zwolle) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.