Butyronitril

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Butyronitril
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van butyronitril
Algemeen
Molecuulformule C4H7N
IUPAC-naam butaannitril
Andere namen 1-cyanopropaan, n-propylcyanide
Molmassa 69,11 g/mol
SMILES
CCCC#N
InChI
1S/C4H7N/c1-2-3-4-5/h2-3H2,1H3
CAS-nummer 109-74-0
EG-nummer 203-700-6
PubChem 8008
Wikidata Q420835
Beschrijving Kleurloze vloeistof met etherische geur
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
OntvlambaarToxisch
Gevaar
H-zinnen H225 - H331 - H311 - H301
EUH-zinnen geen
P-zinnen P210 - P261 - P280 - P301+P310 - P311
EG-Index-nummer 608-005-00-5
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vloeibaar
Kleur kleurloos
Dichtheid 0,794 g/cm³
Smeltpunt −111,9 °C
Kookpunt 116-117 °C
Vlampunt 18 °C
Goed oplosbaar in ethanol, aceton, dichloormethaan
Slecht oplosbaar in water
Brekingsindex 1,3838 
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Butyronitril (ook wel n-butyronitril of n-propylcyanide) is een organische verbinding met als brutoformule C4H7N. De stof komt voor als een licht ontvlambare en giftige vloeistof met een amandelachtige geur, die slecht oplosbaar is in water.

Voorkomen[bewerken | brontekst bewerken]

In 2009 werden butyronitril en ethylformiaat gedetecteerd in de moleculaire wolk Sagittarius B2 nabij het centrum van de Melkweg.[1] Deze moleculen behoorden tot de meest complexe die tot dan in de interstellaire ruimte waren waargenomen.

Synthese[bewerken | brontekst bewerken]

Butyronitril kan bereid worden door de hydrocyanering van propeen: dit is de additie van waterstofcyanide (blauwzuur) aan propeen.

Een andere mogelijkheid is de ammoxidatie van butyraldehyde of 1-butanol. Dit is de reactie van butyraldehyde of butanol met ammoniak in de aanwezigheid van zuurstofgas en een geschikte katalysator.[2]

Butyronitril kan ook bereid worden met de Kolbe-nitrilsynthese door reactie tussen 1-propylbromide en natriumcyanide.

Toepassingen[bewerken | brontekst bewerken]

Butyronitril is een bouwsteen van amprolium, een diergeneeskundig middel voor pluimvee.[2] Het wordt ook soms gebruikt als oplosmiddel.

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

  • (en) MSDS van butyronitril