Frans Willem Saris

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Foto: Ursula Neubauer

Frans Willem Saris (Leiden, 20 april 1942) is een Nederlandse natuurkundige en publicist.

Ouders[bewerken | brontekst bewerken]

Saris' moeder, Thea Henrichs studeerde biologie aan de Universiteit Leiden en werd na haar afstuderen docent biologie in Amsterdam. Saris' vader, Bart Saris, studeerde natuurkunde aan diezelfde universiteit en werd later bedrijfsingenieur en milieukundige in Amsterdam en Arnhem.

Opleiding[bewerken | brontekst bewerken]

Voor zijn middelbare school doorliep de jonge Saris het St. Nicolaas Lyceum te Amsterdam, waar hij in 1960 eindexamen deed. Vervolgens ging hij natuurkunde studeren aan de UvA en deed in dat vakgebied in 1967 zijn doctoraalexamen. Voor zijn promotieonderzoek ging Saris naar de Universiteit Leiden waar hij in 1971 promoveerde bij prof. dr. Jacob Kistemaker op een proefschrift getiteld Characteristic X-ray production in heavy-ion atom collisions.

Loopbaan[bewerken | brontekst bewerken]

Als natuurkundige deed Frans Willem Saris dertig jaar onderzoek op het FOM-instituut voor Atoom-en Molecuulfysica te Amsterdam, eerst aan röntgenstraling, daarna aan silicium, materiaal waarmee chips voor computers en zonnecellen worden gemaakt.

Na zijn promotie aan de Universiteit Leiden werd hij eerst hoogleraar natuurkunde aan de universiteit Utrecht en later decaan van de faculteit der wiskunde en natuurwetenschappen te Leiden. Van 1986 tot 1996 was hij directeur van het FOM-Instituut voor Atoom- en Molecuulfysica in Amsterdam en van 1996 tot 2002 directievoorzitter van het Energieonderzoek Centrum Nederland in Petten.

Prijzen en onderscheidingen[bewerken | brontekst bewerken]

Voor zijn onderzoek kreeg hij twee Röntgenprijzen, een Rontgen-plaquette in 1974 en een Rontgen-prijs in 1975 In 1986 kreeg hij de Jacob Kistemaker-prijs. In 2007 werd hij benoemd tot Ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw.

Publicist[bewerken | brontekst bewerken]

Als publicist schreef hij columns voor NRC Handelsblad, de Volkskrant, Technisch Weekblad en Het Financieele Dagblad. Van 1994 tot 2007 was hij lid van de redactie van het algemeen cultureel tijdschrift De Gids. Sinds 2018 is hij medewerker van de tweewekelijkse opiniekrant Argus. Naast zijn wetenschappelijke publicaties verscheen van hem een reeks voorlichtende boeken voor een breder publiek.

Als auteursnaam gebruikt hij ter onderscheiding van anderen met dezelfde familienaam: Frans W. Saris.

Huwelijk[bewerken | brontekst bewerken]

In 1965 trouwde Saris met Catherina Maria (Pien) Bertelsmann (1941-2016), docent Engels te Amsterdam. Het paar kreeg drie kinderen en acht kleinkinderen. Toen zijn echtgenote dementeerde, gaf Saris haar als experiment een voedingssupplement met oxytocine. Na toedienen van dit "knuffelhormoon" werd zij vrolijker.[1] Of dit een placebo-effect is geweest of dat het beter worden van zijn vrouw werkelijk te danken was aan het middel, is bij zo'n klein experiment echter niet vast te stellen. De vrouw van Saris overleed in 2016.

Bibliografie[bewerken | brontekst bewerken]

  • Oververhit ijs; Dagboek van een fysicus, Meulenhoff (1991) ISBN 9029026669
  • Vacuüm is niet niks (2001), Meulenhoff ISBN 9029069155
  • Trots en twijfel; Kopstukken uit de Nederlandse Natuurwetenschap van de 20ste eeuw (red. met Rob Visser, Meulenhoff (2005) ISBN 902907589 9
  • Whose university is it? (red. met Douwe Breimer) (2006) Leiden University Press ISBN 9085553415
  • Waartoe wetenschap? (Leiden University Press (2007) ISBN 978 90 8728 022 2
  • Darwin meets Einstein (2009) Amsterdam University Press ISBN 9789089640581
  • Het voorspel; zestien zeer korte verhalen voor Pien (2014) (Red. Esther Wils)
  • Darwins cijferslot. Onze eigen draai aan de evolutie (2018) Prometheus ISBN 978 90 446 35874