Gebruiker:Jvhertum/Lage Landen/Voorstel
Voor andere betekenissen van Nederlanden, zie Nederlanden (doorverwijspagina)
De Lage Landen of Nederlanden behelsen de laagvlakte in Noordwest-Europa die de rivierdelta vormt van de Rijn, Maas en Schelde. Ruwweg omvat het gebied het huidige Nederland, België en Luxemburg (de Benelux) en een deel van noord-Frankrijk en een west-Duitsland. Het gebied heeft geen natuurlijke oost- of zuidgrens; de enige duidelijke grens van de regio is de Noordzee. [1]
Terminologie[bewerken | brontekst bewerken]
De term "Lage Landen" en "Nederlanden" zijn synoniemen, maar er is wel een verschil: "Lage Landen" (ook wel "Lage Landen bij de zee") heeft een strikt historisch-geografische betekenis als het laaggelegen stroomgebied van de beneden-Rijn, beneden-Maas en Schelde, terwijl "Nederlanden" tevens als historisch-politieke term gebruikt wordt voor de gebieden die in de loop van de 15e en 16e eeuw verenigd werden tot de Zeventien Provinciën oftewel Zeventien Nederlanden. [2][3]
Vandaag de dag worden de termen "Lage Landen" en "Nederlanden" vooral gebruikt om Nederland en België gezamenlijk mee aan te duiden; Luxemburg wordt meestal niet meegerekend. De term heeft niet de economische connotaties die de term Benelux wel heeft. [4]
De benaming voor Nederland in een andere talen is afgeleid van de termen "Lage Landen" en "Nederlanden", bijvoorbeeld Pays-bas in het Frans en Niederlande in het Duits. In het Engels is Low Countries gelijk aan de Lage Landen, terwijl Netherlands voor Nederland gebruikt wordt. Een reden voor deze onduidelijkheid is dat Nederland officieel het Koninkrijk der Nederlanden heet, meervoud dus. In Nederland zelf wordt de term "Lage Landen" tegenwoordig soms gebruikt om alleen Nederland aan te duiden.
Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden[bewerken | brontekst bewerken]
De Nederlanden worden weer onderverdeeld in de Noordelijke Nederlanden (ruwweg het huidige Nederland) en Zuidelijke Nederlanden (België en Luxemburg). Het zijn vaag gedefinieerde gebieden zonder duidelijke grens. Zo wordt het zuidelijke deel van de Nederlandse provincie Limburg meestal tot de Zuidelijke Nederlanden gerekend. [4]
Historische benamingen[bewerken | brontekst bewerken]
Vanaf 1384 werd een groot deel van de Lage Landen geregeerd door de hertogen van Bourgondië (zie verder Bourgondische tijd). De nieuwe Bourgondische staat bestond uit twee delen, de noordelijke Lage Landen en het zuidelijke Bourgondië in wat nu oost-Frankrijk is. Vanaf de Lage Landen bezien werden deze twee delen respectievelijk de Landen van herwaerts over (Frans: Païs de par deça) en Landen van derwaerts over (Frans: Païs de par dela) genoemd. [5]
Tijdens de regeerperiode van keizer Karel V in de 16e eeuw doken ook de Nederlanden en 't Nederlan(d)t en het Franse le(s) Païs d'Embas en le(s) Païs Bas op als benamingen voor de Lage Landen. Andere gangbare benamingen voor het gebied waren le Païs belgique, Belgium of (Gallia) Belgica. [5]
In het Middellandse Zeegebied werden de Lage Landen als geheel in de middeleeuwen ook vaak Vlaanderen (Flandes, Flandre, Fiandra) genoemd omdat de Vlaamse stad Brugge in deze periode de belangrijkste haven van de Lage Landen was. De Nederlandse taal werd, vooral vanaf de Bourgondische tijd, Vlaams genoemd (Flamenco, Fiammingo, Flameng(ue)). [5]
Onder de heerschappij van Karel V vormden de Nederlanden één geheel onder de naam de Zeventien Provinciën, ook wel Zeventien Nederlanden genoemd. Dit gebied omvatte de gehele Lage Landen, met uitzondering van het prinsbisdom Luik. [6][7]
De Benelux werd in 1944 opgericht als samenwerkingsverband tussen België, Nederland en Luxemburg. Deze term wordt sindsdien vaak gebruikt om aan de Lage Landen te refereren. Vanaf 2010 zal de officiele benaming Benelux Unie zijn.
Referenties[bewerken | brontekst bewerken]
- ↑ E.H. Kossmann, De Lage Landen 1780-1980 (2 delen). Agon, Amsterdam 1986, p. 11
- ↑ Guy Janssens & Ann Marynissen, Het Nederlands vroeger en nu, ACCO, 2005, p. 18
- ↑ E.H. Kossmann, De Lage Landen 1780-1980 (2 delen). Agon, Amsterdam 1986, p. 16
- ↑ a b Syllabus "Cultuurkunde van Nederland": Lage Landen
- ↑ a b c Hugo de Schepper (2003): Een verhaal over historische identiteit en identiteitsbesef in de Lage Landen
- ↑ "Structuur en geschiedenis van het Nederlands: Een inleiding tot de taalkunde van het Nederlands". Niederländische Philologie, FU Berlin
- ↑ Anton van der Lem, De Opstand in de Nederlanden (1555-1609), nawoord
[[Categorie:Geografie van België]] [[Categorie:Geografie van Nederland]] [[Categorie:Geografie van Frankrijk]]