Gebruiker:Robert Prummel /Bewerkingsruimte 3
De Internationale Lenin-Vredesprijs (Russisch: международная Ленинская премия мира) was een onderscheiding van de Sovjet-Unie die werd toegekend voor verdiensten voor de vrede. De prijs, vernoemd naar Vladimir Lenin, werd jaarlijks uitgereikt in Moskou. Onder meer Fidel Castro, Salvador Allende en Nelson Mandela werden onderscheiden. Onder de prijswinnaars is ook de Nederlander Joris Ivens. De prijs had eerste de naam van Jozef Stalin gedragen. Die "Internationale Stalin-Vredesprijs voor het versterken van de vrede tussen de volkeren" werd op 20 december 1949 ingesteld door het Presidium van de Opperste Sovjet van de Sovjet-Unie ter gelegenheid van de zeventigste verjaardag van Josef Stalin. Aan de prijs was een groot geldbedrag verbonden, in 1950 was dat $25 000,- of 100 000 Roebel.[1] Later werd het bedrag verhoogd. Het instellen van deze prijs was een reactie van de Sovjet-Unie op het beleid van het Noorse parlementaire comité dat de Nobelprijs voor de Vrede toekende..[2] Ook de Sovjetprijs werd door een commissie toegekend. Voorzitter van die commissie was van 1950-1973 de natuurkundige Dmitri Skobelzyn, daarna tot 1987 de oncoloog Nikolai Blokhin en ten slotte, na de reorganisatie van de prijs in 1989, de lasingenieur Borys Paton. Bijna alle laureaten waren buitenlanders. Na 1955 ging de prijs "Internationale Lenin-Vredesprijs voor het versterken van de vrede tussen de volkeren" heten. In de Sovjet-Unie werd in deze periode van destalinisatie een einde gemaakt aan de persoonsverheerlijking van de gestorven dictator. Het jaar waaraan de prijs werd verbonden heeft tot verwarring geleid. Vooral bij de in december bekendgemaakte laureaten was het voor de internationale pers en voor biografen niet duidelijk aan welk jaar de prijs was verbonden. Ging het in de op 20 december 1952 bekendgemaakte lijst om de prijzen van 1952 of 1953?
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Toen het Presidium van de Opperste Sovjet de Internationale Stalin-Vredesprijs voor het versterken van de vrede tussen de volkeren instelde was de Sovjet-Unie nauw betrokken bij de door de Sovjet-regering zèlf aangemoedigde aanval van Noord-Korea op Zuid-Korea, de zogenaamde Koreaanse Oorlog. Stalin had in 1940 ook de aanval van zijn land op Finland geleid. In de Westerse pers werd dan ook wel badinerend van de Stalin "Peace" Prize gesproken. In wat Nikita Chroetsjov later als een periode van persoonsverheerlijking hekelde werd de naam van Stalin vaak gebruikt. Zo was er ook een Stalin Staatsprijs. Aan beide prijzen was een kleine medaille met het portret van Stalin verbonden. Het instellen van de prijs was een officieel eerbetoon aan Stalin ter gelegenheid van diens zeventigste verjaardag. De instelling van de prijs kwam wat laat, want Stalin was al op 18 december 1948 zeventig geworden. In de loop van de destalinisatie werd de naam van de prijs in een besluit van het Presidium van de Opperste Sovjet van 6 september 1956 gewijzigd in "Internationale Lenin-Vredesprijs voor de Consolidatie van de Vrede tussen de Volkeren" (Russisch: Международная Ленинская премия «За укрепление мира между народами»). Alle voorgaande winnaars werden daarop uitgenodigd om hun medailles naar Moskou te sturen zodat deze vervangen konden worden door een medaille met een portret van Lenin. In het vervolg werden de winnaars niet langer op 21 december, dat was de verjaardag van Stalin, maar op 1 mei, de “Dag van de Arbeid” bekendgemaakt[3].
Op 11 december 1989 werd de procedure voor de toekenning van de prijs herzien. Dit moet vanaf nu om de twee jaar gebeuren en de namen van de winnaars moesten in het vervolg op de verjaardag van Lenin, dat was 22 april, worden gepubliceerd. Deze procedure bleef tot de val van de Sovjet-Unie in 1991 van kracht. Daarna werd de prijs niet meer toegekend.
Versiersel[bewerken | brontekst bewerken]
De laureaten droegen de kleine gouden medaille aan een in een metalen beugel gevat blauw lint op de rechterrevers. Een kleine palm maakte deel uit van de beugel. In een miniatuur, damesversiersel of baton was niet voorzien.
Laureaten[bewerken | brontekst bewerken]
Dragers van de Internationale Stalin-Vredesprijs[bewerken | brontekst bewerken]
1950[bewerken | brontekst bewerken]
Op 6 april 1951 werden de eerste zeven winnaars bekendgemaakt:[4]
- Frédéric Joliot-Curie[5]
- Soong Ching-ling beter bekend als de Chinese First Lady Madame Sun Yat-sen[6]
- Rev. Hewlett Johnson[7]
- Eugénie Cotton
- Arthur Wheelock Moulton, hij weigerde de onderscheiding.[8]
- Pak Chong Ae (Koreaans: *박정애)
- Heriberto Jara Corona[9]
1951[bewerken | brontekst bewerken]
Op 20 december 1951 werden zes winnaars bekendgemaakt.[10]
1952[bewerken | brontekst bewerken]
Op 20 december 1952 werden zeven winnaars bekendgemaakt.[11]
- Johannes Becher
- Eliza Branco
- Ilya Ehrenburg
- Rev. James Gareth Endicott
- Yves Farge kreeg de prijs postuum toegekend.
- Saifuddin Kitchlew
- Paul Robeson
1953[bewerken | brontekst bewerken]
Op 21 december 1953 werden tien winnaars bekendgemaakt.[12]
- Andrea Andreen
- John Desmond Bernal
- Isabelle Blume
- Howard Fast
- Andrea Gaggiero
- Leon Kruczkowski
- Pablo Neruda
- Nina Vasilevna Popova
- Sahib Singh Sokhey
- Pierre Cot
1954[bewerken | brontekst bewerken]
Op 18 december 1954 werden negen winnaars bekendgemaakt.[13]
- Alain Le Léap
- Baldomero Sanín Cano[13][14]
- Prijono[13]
- Bertolt Brecht
- André Bonnard
- Thakin Kodaw Hmaing
- Felix Iversen
- Nicolás Guillén
- Denis Nowell Pritt
1955[bewerken | brontekst bewerken]
Op 9 december 1955 werden zes winnaars bekendgemaakt.[15]
- Lázaro Cárdenas del Río, president van Mexico van 1934 tot 1940.[16]
- Mohammed Al-Ashmar[17]
- Karl Joseph Wirth
- Tôn Đức Thắng
- Akiko Seki (関鑑子)
- Ragnar Forbech
Leninprijsdragers[bewerken | brontekst bewerken]
1957[bewerken | brontekst bewerken]
Op 31 december 1957 werd de prijs aan zeven personen toegekend.[18]
- Louis Aragon (1957)
- Emmanuel d'Astier (1957)
- Heinrich Brandweiner (Geboren in 1910) (1957)
- Danilo Dolci (b. 1924) (1957) [19]
- Maria Rosa Oliver (b. 1898) (1957)
- Chandrasekhara Venkata Raman (1957)
- Udakandawala Saranankara Thero (Geboren in 1902) (1957)
- Nikolay Semenovich Tikhonov (1957)
1958[bewerken | brontekst bewerken]
- Josef Lukl Hromádka (1958) [20]
- Artur Lundkvist (1958) [21]
- Louis Saillant (1958)
- Kaoru Yasui (1958) [22]
- Arnold Zweig (1958) [23]
1959[bewerken | brontekst bewerken]
Op 30 april 1959 werden de vijf winnaars van dat jaar bekendgemaakt.[24]
- Otto Buchwitz (1959)
- W. E. B. Du Bois (1959)
- Nikita Khrushchev (1959)
- Ivor Montagu (1959)[25]
- Kostas Varnalis (1959)[26]
1960[bewerken | brontekst bewerken]
Op 30 april 1960 werden de winnaars van dat jaar bekendgemaakt.[27]
- Laurent Casanova (1960)
- Cyrus Eaton (1960)
- Soekarno (1960)
- Aziz Sharif (1960)
- Alexander Korneychuk (1960)
1961[bewerken | brontekst bewerken]
Op 30 april 1961 werden de namen van de winnaars van dat jaar bekendgemaakt.[28]
- Fidel Castro (1961)
- Ostap Dłuski (geboren in 1892 in Buczacz) (1961)
- William Morrow (b. 1888) (1961)
- Rameshwari Nehru (b. 1886) (1961)
- Mihail Sadoveanu (1961)
- Antoine Tabet (1961)
- Ahmed Sékou Touré (1961)
1962[bewerken | brontekst bewerken]
Verleend op 30 april 1962.[29]
- Konstantin Simun (1962)
- István Dobi (1962) [30]
- Olga Poblete de Espinosa (1962) [30]
- Faiz Ahmed Faiz (1962) [31][30]
- Kwame Nkrumah (1962) [31][30][32]
- Pablo Picasso (1962) [31][30]
1963[bewerken | brontekst bewerken]
Op 1 mei 1963 werden vier prijswinnaars bekendgemaakt.[33]
- Modibo Keita (1963)
- Oscar Niemeyer (1963)
- Georgi Traikov (1962)
- Manolis Glezos (1962)
1964[bewerken | brontekst bewerken]
Op 1 mei 1964 werden de namen van vijf prijswinnaars bekendgemaakt.[34]
- Ben Bella
- Dolores Ibárruri (1964) [34]
- Herluf Bidstrup[34]
- Rafael Alberti (1964)
- Kaoru Ota (1964)
1965[bewerken | brontekst bewerken]
In 1965 werden vier prijzen toegekend.[35]
- Mirjam Vire-Tuominen (1965)
- Peter Ayodele Curtis Joseph (1965)[36]
- Jamsrangiin Sambuu (1965)
Verleend op 14 augustus 1965
- Aruna Asaf Ali (1964) [37]
1966[bewerken | brontekst bewerken]
In de jaren 1965, 1966 en 1967 liep het toekennen niet synchroon met de kalender. De Internationale Lenin-Vredesprijs werd in een aantal gevallen achteraf toegekend.
- Miguel Ángel Asturias (1965) [38]
- Giacomo Manzù (1965)[39]
1967[bewerken | brontekst bewerken]
Verleend op 1 mei 1967. Wederom werden personen uit verschilende landen geëerd. [40]
- Herbert Warnke (1966) [41]
- Rockwell Kent (1966) [41]
- Ivan Málek (1966) [41]
- Martin Niemöller (1966) [41]
- David Alfaro Siqueiros (1966) [41]
- Bram Fischer (1966) [41]
1967[bewerken | brontekst bewerken]
Wederom werden personen uit verschilende landen, nu als winnaars van het jaar 1967, geëerd. [42]
- Joris Ivens (1967)
- Nguyen Thi Dinh (1967)
- Jorge Zalamea (1967)
- Romesh Chandra (1967)
- Endre Sík (1967)
- Jean Effel (1967)
1968-1969[bewerken | brontekst bewerken]
Verleend op 16 april 1969. Wederom werden personen uit verschilende landen, nu als winnaars van het jaar 1967, geëerd. [43]
- Akira Iwai (geboren in 1922) (1968–69)
- Jarosław Iwaszkiewicz (1968–69)
- Khaled Mohieddin (1968–69)
- Linus Pauling (1968–69) [44]
- Shafie Ahmed el Sheikh (1924 — 1971) (1968–69)
- Bertil Svahnström (1907 — 1972) (1968–69)
- Ludvík Svoboda (1968–69) [44]
1970-1971[bewerken | brontekst bewerken]
(In 1971 werden geen winnaars bekendgemaakt.[45]
In 1972 werden personen uit verschilende landen, als winnaars van het jaar 1972, geëerd. [46]
- Hikmat Abu Zayd (1970–71)
- Eric Henry Stoneley Burhop (1970–71) [47]
- Ernst Busch (1970–71)
- Tsola Dragoycheva (1970–71)
- Renato Guttuso (1970–71) [48]
- Kamal Jumblatt (1970–71) [49]
- Alfredo Varela (1970–71)
1972[bewerken | brontekst bewerken]
Verleend op 1 mei 1973
- James Aldridge (1972) [50]
- Salvador Allende (1972) [50]
- Leonid Brezhnev (1972) [50][51]
- Enrique Pastorino (1972) [50]
1973-1974[bewerken | brontekst bewerken]
Wederom werden personen uit verschilende landen geëerd.[52]
- Luis Corvalán (1973–74)
- Raymond Goor (1973–74)
- Jeanne-Martin Cissé (1973–74)
1975-1976[bewerken | brontekst bewerken]
Wederom werden personen uit verschilende landen geëerd. [53]
- Hortensia Bussi de Allende (1975–76) [54]
- János Kádár (1975–76)
- Seán MacBride (1975–76)
- Samora Machel (1975–76)
- Agostinho Neto (1975–76) [54]
- Pierre Pouyade (1975–76) [54]
- Yannis Ritsos (1975–76) [54]
1977-1978[bewerken | brontekst bewerken]
Verleend op 1 mei 1979. Wederom werden personen uit verschilende landen geëerd.[55]
- Kurt Bachmann (1977–78) [56]
- Freda Yetta Brown (1977–78)
- Angela Davis (1977–78)
- Vilma Espín Guillois (1977–78) [56]
- Kumara Padma Sivasankara Menon (1977–78) [56]
- Halina Skibniewska (1977–78) [56]
1979[bewerken | brontekst bewerken]
Dit jaar werden de prijzen achteraf verleend. Dat gebeurde op 30 april 1980. Wederom werden personen uit verschilende landen geëerd.[57] Inmiddels was het prijzengeld $38 750, - [58].
- Hervé Bazin (1979) [59]
- Le Duan (1979) [59]
- Urho Kekkonen (1979) [60]
- Abd al-Rahman al-Sharqawi (1979) [59]
- Miguel Otero Silva (1979) [59]
1980-1982[bewerken | brontekst bewerken]
Verleend in mei 1983. Wederom werden personen uit verschilende landen geëerd.[61]
- Mahmoud Darwish (1980-82) [62]
- John Morgan (1980–82) [62]
- Líber Seregni (1980–82) [62]
- Mikis Theodorakis (1980-82) [62]
1983-1984[bewerken | brontekst bewerken]
Verleend op 1 mei 1985. Wederom werden personen uit verschilende landen geëerd.[63]
- Indira Gandhi (1983–84) [64][65]
- Jean-Marie Legay (1983–84) [64][65]
- Eva Palmer (1983–84) [64][65]
- Nguyễn Hữu Thọ (1983–84) [64][65]
- Luis Vidales (1983–84) [64][65]
- Josef Weber (1983–84) [64][65]
- Charilaos Florakis (1983–84)
1985-1986[bewerken | brontekst bewerken]
Wederom werden personen uit verschilende landen geëerd.[66]
- Miguel d'Escoto (1985–86) [67]
- Dorothy Hodgkin (1985–86)
- Herbert Mies (1985–86)
- Julius Nyerere (1985–86) [68]
- Petr Tanchev (1985–86)
1987[bewerken | brontekst bewerken]
De prijs werd niet uitgereikt.
1988[bewerken | brontekst bewerken]
De prijs werd niet uitgereikt.
1989[bewerken | brontekst bewerken]
In 1989 werd de prijs niet uitgereikt.
1990[bewerken | brontekst bewerken]
- Nelson Mandela1 (1990) [69]1. Mandela kreeg de prijs in 1990 toegekend maar hij zou hem pas in 2002 in ontvangst nemen. De gouden medaille werd door de ambassadeur van de Russische Federatie uitgereikt.
Bron[bewerken | brontekst bewerken]
- Gegevens overgenomen van de Engelstalige Wikipedia
ategorie:Vredesprijs ategorie:Onderscheiding in de Sovjet-Unie