Gerrit Kroon

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Gerrit Kroon
Algemeen
Geboortedatum 2 oktober 1909
Geboorteplaats Het Loo (Apeldoorn)
Sterfdatum 2 mei 1945
Plaats van overlijden Neuengamme
Functie
Zijde Nederland
Verenigd Koninkrijk
Organisatie Special Operations Executive
Speciale functie Engelandvaarder
Rang Sergeant
Portaal  Portaalicoon   Tweede Wereldoorlog

Gerrit Cornelis Kroon (Het Loo, Apeldoorn, 2 oktober 1909 - Neuengamme, 2 mei 1945)[1][2][3] was tijdens de Tweede Wereldoorlog dienstplichtig sergeant der Infanterie, Engelandvaarder en geheim agent.[4][5]

Jeugd[bewerken | brontekst bewerken]

Gerrit Kroon was de zoon van Hendrik Jan en Everdina Geertruida Kroon. Hij werd op 2 oktober 1909 in Apeldoorn geboren en ging daar naar basisschool De Koningschool. Hij volgde de opleiding PBNA en werd architect. Daarna werkte hij bij het aannemersbedrijf van zijn vader.[2]

Mobilisatie, verzet en Engelandvaarder[bewerken | brontekst bewerken]

In 1939 werd hij gemobiliseerd. Hij werd ingekwartierd bij een gezin in Ochten, waar in 1953 een herinneringsmonument werd onthuld dat zijn naam draagt. Nadat de oorlog was uitgebroken, hielp hij het verzet. In 1942 vertrok hij uit Nederland. Via Frankrijk kwam hij in Spanje terecht, waar hij enkele maanden in concentratiekamp Miranda de Ebro doorbracht.[2][6] Uiteindelijk bereikte hij Engeland.

SOE-agent[bewerken | brontekst bewerken]

In de nacht van 28 augustus 1944 vertrok de viermotorige Halifax MkV MA-W LL388 van het 161 Special Duties Squadron van vliegveld RAF Tempsford. De bemanning bestond uit zeven Engelsen, w.o. piloot P Green en navigator Norman Slade. Verder waren er drie Nederlandse agenten aan boord, die in opdracht van Bureau Bijzondere Opdrachten op droppingszone Hendrik tussen Hedel en Deurne gedropt zouden worden om het verzet te ondersteunen: Krijn Buitendijk (1921-1998), Jacky van der Meer (1922-1987) en marconist Gerrit Kroon. Ook zouden een aantal containers afgeworpen worden.[7][8][9][10][5][11]

Crash en gevangenschap[bewerken | brontekst bewerken]

Zo ver kwam het niet. Afweergeschut schoot het vliegtuig in brand, waarna er een crash-landing in de Henriëttewaard werd gemaakt. Norman Slade en Arnold Dean verloren het leven, de andere bemanningsleden werden gearresteerd en overleefden de oorlog. Gerrit Kroon raakte zwaar gewond en werd gearresteerd, de andere Nederlanders ontsnapten.[10] In Kamp Haaren werd Kroon ondervraagd, waarna hij naar een krijgsgevangenkamp in Duitsland werd gebracht.[12] Hij werd op 1 mei 1945 door Amerikanen uit kamp Neuengamme bevrijd. Geheel uitgeput overleed hij een dag later aan longontsteking.[13] Pas in 1960 werd zijn lichaam in Sandbostel geborgen en met militair eerbetoon herbegraven op Ereveld Loenen.[2]

Onderscheiden[bewerken | brontekst bewerken]

In november 1947 bood prins Bernhard de nabestaanden het BS-insigne met oorkonde aan.[2]

Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]

Bemanningslid Graham Dugdale en Frans Lucas uit Engelen, waar de crash plaatsvond, beschreven dit drama in 'De Nacht Wacht' (2004).

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]