Hurdiidae
| Hurdiidae Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Cambrium tot Vroeg-Devoon | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||
| |||||||||||
| Familie | |||||||||||
| Hurdiidae Vinther et al., 2014 | |||||||||||
| |||||||||||
| Schinderhannes | |||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||
Hurdiidae op  Wikispecies
| |||||||||||
| |||||||||||
De Hurdiidae[1] zijn een familie van uitgestorven kosmopolitische radiodonten, een groep geleedpotigen uit de stamgroep, die leefden tijdens het Paleozoïcum. Het is de meest langlevende radiodont-clade, die duurde van het Cambrium tot het Devoon.
Beschrijving[bewerken | brontekst bewerken]
Hurdiidae wordt gekenmerkt door frontale aanhangsels met een distaal gebied dat is samengesteld uit vijf ongelijke bladachtige endieten, naast de vergrote kopschilden en het tetraradiale monddeel (orale kegel).
De frontale aanhangsels van hurdiiden hebben een kenmerkende morfologie, waarbij het aanhangsel van de meeste soorten vijf even grote langwerpige bladachtige ventrale stekels draagt, bekend als endieten. Daaropvolgende podomeren werden verkleind en met slechts kleine endieten of geen. Elke podomere droeg slechts één endiet, in tegenstelling tot andere radiodonten, waarin de endieten gepaard waren. Bij de meeste soorten waren de endieten mediaal gekromd, zodat de aanhangsels een mandachtige structuur vormden. Sommige hurdiiden hadden een groter aantal endieten, waarbij Cordaticaris zeven endieten van gelijke lengte droeg. Ursulinacaris is uniek onder hurdiiden in het dragen van gepaarde endieten, wat waarschijnlijk een overgangsvorm is tussen het aanhangsel van andere radiodonten en dat van hurdiiden.
Hurdiiden vertoonden een breed scala aan lichaamsafmetingen. Het kleinste bekende exemplaar van een horde, van een naamloze soort, heeft naar schatting een lichaamslengte van zes tot vijftien millimeter, maar het is niet bekend of dit exemplaar jong of volwassen was. Aegirocassis, de grootste bekende hurdiide, was meer dan twee meter lang, vergelijkbaar in grootte met de grootste bekende geleedpotigen.
Paleobiologie[bewerken | brontekst bewerken]
De meeste hurdiiden lijken roofdieren te zijn geweest die zich voedden door sediment te zeven met hun frontale aanhangsels, maar Aegirocassis was een suspensievoeder.
Verdeling[bewerken | brontekst bewerken]
Hurdiiden hadden een wereldwijde verspreiding. De vroegst bekende hurdiide in het fossielenbestand is Peytoia infercambriensis, die tijdens het derde tijdperk van het Cambrium leefde in wat nu Polen is. De groep nam in diversiteit toe tijdens het Miaolingiien. Gegevens van de groep uit het post-Cambrium zijn zeldzaam, maar de groep duurde tot in het Devoon, met als laatst bekende taxon Schinderhannes bartelsi uit het Emsien uit wat nu Duitsland is.
Classificatie[bewerken | brontekst bewerken]
Hurdiidae is ingedeeld in Radiodonta, een clade van geleedpotigen uit de stamgroep. Hurdiidae wordt fylogenetisch gedefinieerd als de meest inclusieve clade die Hurdia victoria bevat, maar niet Amplectobelua symbrachiata, Anomalocaris canadensis of Tamisiocaris borealis.
- Aegeirocassis benmoulai
- Buccaspinea cooperi
- Cambroraster falcatus
- Cordaticaris striatus
- Hurdia triangulata
- Hurdia victoria
- Pahvantia hastata
- Peytoia nathorsti
- Peytoia infercambriensis
- Schinderhannes bartelsi
- Stanleycaris hirpex
- Titanokorys gainesii
- Ursulinacaris grallae
- Zhenghecaris shankouensis
Fylogenie[bewerken | brontekst bewerken]
De fylogenie van hurdiiden, bij de beschrijving van de hurdiiden Aegirocassis benmoulae, Titanokorys gainesii, en de analyse van Stanleycaris hirpex als volgt:
| Radiodonta |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bronnen, noten en/of referenties
|