Iso-citroenzuur

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Iso-citroenzuur
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van iso-citroenzuur
Algemeen
Molecuulformule C6H8O7
IUPAC-naam 3-carboxy-2-hydroxy-pentaandizuur
Andere namen 1-hydroxypropaan-1,2,3-tricarbonzuur
Molmassa 192,13 g/mol
SMILES
C(C(C(C(=O)O)O)C(=O)O)C(=O)O
CAS-nummer * 1637-73-6 (trinatriumzout)
  • 320-77-4 (L-threo-isocitroenzuur)
PubChem 168942
Wikidata Q288927
Beschrijving kleurloos, kristallijn poeder
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vast
Goed oplosbaar in water
Nutritionele eigenschappen
Type nutriënt antioxidant, intermediair in citroenzuurcyclus
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Iso-citroenzuur is een kleurloze in water oplosbare vaste stof. Het is een structuurisomeer van citroenzuur. De zouten zijn de isocitraten. L-threo-isocitraat is een tussenproduct in de citroenzuurcyclus.

Eigenschappen[bewerken | brontekst bewerken]

Iso-citroenzuur behoort door de drie carboxygroepen (–COOH) tot de tricarbonzuren. Door de hydroxylgroep (–OH) op positie 2 van de koolstofketen is het ook een hydroxycarbonzuur. Iso-citroenzuur onderscheidt zich van citroenzuur door de positie van de hydroxylgroep op 2, terwijl die bij citroenzuur op positie 3 zit.

Het molecuul is chiraal en heeft twee verschillende gesubstitueerde stereocentra, waardoor er vier onderscheidbare stereo-isomeren bestaan. Het in de natuur voorkomende L-threo-isocitroenzuur kan ook als (1S,2R)-iso-citroenzuur gezien worden.

Structuurformules van de vier stereo-isomeren

Productie[bewerken | brontekst bewerken]

Met behulp van de gist Yarrowia lipolytica kan met geraffineerde zonnebloemolie een mengsel van (1S,2R)-isocitraat met citraat geproduceerd worden. Na filtering kan met behulp van elektrodialyse het mengsel door verestering gescheiden worden, waarbij een citroenzuurester uitkristalliseert en iso-citroenzuurester vloeibaar blijft.[1]

Fysiologie[bewerken | brontekst bewerken]

(1S,2R)-iso-citraat is het tussenproduct bij verschillende stofwisselingen in alle levende wezens. Zo wordt het in de citroenzuurcyclus met behulp van aconitase in een lage concentratie gevormd uit citraat (via cis-aconitaat als tussenproduct).

Isocitraat wordt vervolgens verwerkt

Algemeen verloop van de citroenzuurcyclus
Algemeen verloop van de citroenzuurcyclus
Zie de categorie Iso-citroenzuur van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.