Overleg:Algemeen kiesrecht

Algemeen kiesrecht is het systeem waarbij iedere inwoner stemrecht(actief kiesrecht) mag uitoefenen & zich kiesbaar(passief kiesrecht) mag stellen. De meeste Europese landen hebben een systeem waarbij het stemrecht slechts toegekend wordt aan personen boven een bepaalde arbitraire leeftijdsgrens. De laatste jaren gaan meer en meer stemmen op om ook het kinderstemrecht in te voeren.

Geschiedenis

Nederland

Het algemeen kiesrecht voor volwassen mannen werd in Nederland ingevoerd in 1917. Hiervan kon voor het eerst gebruik gemaakt worden in 1918. Daarvoor was er het systeem van censuskiesrecht, wat wil zeggen dat alleen mensen met voldoende belastbaar inkomen mochten stemmen. Later werd de eis van het kunnen lezen en schrijven als alternatief voor de belastingeis gesteld.

Tegelijkertijd met de invoering van het onvoorwaardelijk stemrecht voor volwassen mannen kwam er het passief vrouwenkiesrecht. Dit wil zeggen dat volwassen vrouwen wel gekozen konden worden, maar zelf niet mochten stemmen. Suze Groeneweg werd in 1918 namens de SDAP de eerste vrouw in de Tweede Kamer. In 1919 kregen volwassen vrouwen ook het actief kiesrecht. Vanaf dat moment mochten volwassen vrouwen ook zelf hun stem uitbrengen.

Het eerste land ter wereld met algemeen kiesrecht

Het eerste land ter wereld (...) was het prinsbisdom Luik, in 1792.

• http://bib.chiroux-croisiers.liege.be/Ourtel/page/interventionfrancaise.htm
• http://perso.infonie.be/liege06/12douze00.htm (7 décembre 1792)

"Reenen, de gemeentesecrataris, en vond.. '

Gemeentesecretaris van wat en waarom n gemeentesecretaris???? Idem burgemeester

• Dat Algemeen Stemrecht was een soort misverstand. De Franse bezetter - generaal Dumouriez - hield algemene verkiezingen op 12 december, met beperkte opkomst, maar zijn bazen in Frankrijk annexeerden België drie dagen later. Het gekozen congres kwam nooit bijeen. Kan men een verkiezing onder bezettingsomstandigheden, en waarvan het resultaat door de bezetter in de vuilnisbak gegooid werd, een verkiezing noemen. Het is eerder een demagogische farce. Een aanzienlijk deel van de Luikenaars wisten met wat voor tuig ze te maken hadden - de opkomst was gering. Riyadi (overleg)

Frankrijk onder het Ancien Régime

Toen koning Lodewijk XVI de Staten-Generaal samenriep begin 1789 (de S.G. werden de Assembléé constituante in juni 1789), mocht iedereen stemmen. En deed dat ook. Het Ancien Régime discrimineerde niet in zijn besef wat "het Volk" was. Is dit geen Algemeen Stemrecht geweest? De Franse Revolutie schafte het algemeen stemrecht weer af, en verving het door cijnskiesstelsel. Ongeveer één op vijf kon nog stemmen, en nog minder konden zich kandidaat stellen. De Verlichte Revolutie keek evengoed neer op het klootjesvolk als voorheen de adel. Riyadi (overleg) 4 okt 2014 19:21 (CEST)

Vijf jaar legaal verblijf

In dit artikel stond:

Toen konden Nederlanders die langer dan 5 jaar in Nederland legaal verbleven op 18-jarige leeftijd worden gekozen.

Die eis van 5 jaar legaal verblijf in Nederland leek mij hoogst onwaarschijnlijk. Dat zou betekenen dat als een Nederlander in het buitenland opgroeit (bijvoorbeeld omdat zijn ouders al voor zijn geboorte geëmigreerd waren) en daarna in Nederland komt wonen, vijf jaar zou moeten wachten voor hij mag stemmen. Ook iemand die naar Nederland emigreert en na drie jaar genaturaliseerd wordt, zou daarna nog twee jaar moeten wachten voor hij mag stemmen. Dat is niet juist.

In de grondwet stond vanaf 1983 wel het volgende artikel:

Art. 130 . De wet kan het recht de leden van de gemeenteraad te kiezen en het recht lid van de gemeenteraad te zijn toekennen aan ingezetenen, die geen Nederlander zijn, mits zij tenminste voldoen aan de vereisten die gelden voor ingezetenen die tevens Nederlander zijn.

De kieswet is toen aangepast om buitenlanders onder voorwaarden kiesrecht voor de gemeenteraad te geven. Het gaat dus niet over Nederlanders langer dan 5 jaar legaal in Nederland verbleven, maar om niet-Nederlanders die legaal in Nederland verbleven. En het goldt alleen voor de gemeenteraad, niet voor provinciale staten of parlement.

Ik ga het artikel aanpassen. Johan Lont (voorbehoud) 27 aug 2007 11:07 (CEST)

Verkiezing als minderjarige

Als slot van de paragraaf over Nederland staat er: "Intussen kan men voor de 18-jarige leeftijd gekozen worden". Daar zijn inderdaad voorbeelden van (Lilian Marijnissen bijvoorbeeld), maar de gekozenen mogen hun zetel dan niet innemen en moeten die aan een partijgenoot laten. Ik vermoed dat dit in vroeger tijden ook al zo was, dus dat de leeftijdscontrole pas plaatshad na de verkiezingen. Dan is de zin niet alleen ongenuanceerd maar klopt ook het woord 'intussen' niet. Bever (overleg) 10 dec 2017 00:22 (CET)

• Het rd heeft een inventaris gemaakt van de min-18 jarige kandidaten in 2018 hier Riyadi (overleg) 27 mei 2019 10:08 (CEST)