Overleg:Casper en Hobbes

Wat en hoe vertalen

Dit artikel wordt uit liefde geschreven. Hoewel de stripreeks Calvin and Hobbes waarschijnlijk in zijn geheel vertaald is in het Nederlands lees ik ze zelf liefst in het Engels. En ik raad iedereen aan om het ook eens te proberen. Moeilijk is het niet en er gaat toch een en ander verloren in de vertaling. Toen ik ergens in de Wiki las dat een artikel over C&H gewenst was besloot ik er zelf een te schrijven. Een blik op de Engelse Wiki leerde me dat ik moeilijk beter kon doen dan wat daar stond. Het artikel is daar trouwens 'featured' , één of andere nominatie voor werk van uitzonderlijke kwaliteit. Omdat ik van veel figuren uit de strip niet eens de naam ken die in de Nederlandse vertaling gebruikt wordt, en ik toch de Engelse edities wil promoten, zal ik de namen in het Engels laten staan. Ik zorg ook voor een doorverwijspagina Casper en Hobbes. Kenners van de Nederlandse vertaling: graag de vernederlandste namen van de personages bijvoegen tussen haakjes? Dank u.

DirkD 4 mei 2005 21:19 (CEST)

Als je de Engelse edities wilt promoten ben je op de verkeerde Wikipedia :) Even serieus gesproken, als we van alle literatuur de Nederlandse benamingen tweederangs gaan maken bombarderen we ons tot tweederangs taal. Alleen als de Engelstalige boeken in Nederland veel in gebruik zijn is het logisch om *ook* de Engelse te vermelden, maar dat mag niet ten koste gaan van de Nederlandse. Danielm 4 mei 2005 21:58 (CEST)

OK, promoten is misschien wat zwaar uitgedrukt, ik zie geen enkel probleem om de alle benamingen naast elkaar te gebruiken, maar daarvoor reken ik dus wel op de medewerking van iemand anders. De Engelse benamingen systematisch weglaten lijkt me een brug te ver. Zoals gezegd: er gaat echt wel een en ander verloren in de vertaling, en een strip in het Engels lezen is heel wat gemakkelijker dan een roman.

De titel van dit lemma lijkt me nu een bizarre mengeling van Nederland en Engels. Ik denk dat mensen niet snel gaan zoeken naar "Calvin en Hobbes". Wel naar "Casper en Hobbes", of naar "Calvin and Hobbes". Dat laatste doen ze dan voornamelijk op de Engelse wikipedia, denk ik.

Zou het niet zinniger zijn om dit hele artikel te verplaatsen naar "Casper en Hobbes", en dan een doorverwijs te maken van het huidige lemma, in plaats van andersom?

Wat betreft de namen van de personages: ik lees Casper en Hobbes tweetalig en kan Susy dus wel vertalen naar Inge, als dat zo uitkomt. Dan ben ik er wel voor om de Engelse naam tussen haakjes te zetten, en niet de Nederlandse.Hettie van Nes 4 mei 2005 23:27 (CEST)

Inge is genoteerd. Ik wil het zelf ook wel doen, als ik maar weet welke namen ik moet gebruiken. De volgorde vind ik niet zo belangrijk, ndl(eng) is OK, maar het moet liefst consequent zijn. Dus als je af en toe eens wil nakijken ... DirkD 4 mei 2005 23:38 (CEST)

Ik heb nog eens goed nagedacht over wat ik eigenlijk wil meedelen in dit artikel. Eigenlijk richt ik me tot Nederlandstalige lezers die nieuwsgierig zijn naar het originele werk. Ik vertel dus in het Nederlands over de Engelse albums. Dat is een standpunt dat te verdedigen valt denk ik. Ik heb wel wat spijt over de titel en ik sluit me aan bij de opmerking hier boven. Ik zal dus de hele pagina verhuizen - met inbegrip van dit overleg - naar Casper en Hobbes, en een redirect maken van Calvin and Hobbes. Deze pagina zelf met zijn hybride titel kan dan verdwijnen.

DirkD 5 mei 2005 09:05 (CEST)

Locatie

Onderstaande tekst van het kopje locatie is recentelijk door iemand verwijderd omdat het eigen onderzoek en te lang zou zijn. Dat het te lang is klopt wel, maar volgens mij vormen de strips zelf een uitstekende bronvermelding voor de tekst. Daarom kopieer ik deze hier zodat iemand h'm ingekort weer terug kan plaatsten (met bij iedere bewering een verwijzing naar een strip als bronvermelding). Gollem (overleg) 6 feb 2012 19:52 (CET)

De meeste afleveringen vermijden elke specifieke aanwijzing over de precieze plaats waar Caspers huis zich ergens zou bevinden, waardoor iedereen zijn eigen dorp of stad wel een beetje herkent, en waardoor ook geen rekening hoeft te worden gehouden worden met nutteloze plaatselijke details. Aan de andere kant speelt Watterson — zoals later ook de makers van The Simpsons — met de nieuwsgierigheid van de lezer naar zulke trivia. Nochtans geeft Watterson regelmatig hints, die, in tegenstelling tot The Simpsons, elkaar niet lijken tegen te spreken:

• Hobbes omschrijft hun thuis, zoals gezien vanuit de ruimte, als dicht bij de "E" van het woord "States" (van United States) in een atlas.
• 's Winters speelt de sneeuw regelmatig een belangrijke rol in de strip, zodat de locatie eerder noordelijk gezocht moet worden. Watterson is afkomstig van Chagrin Falls, Ohio, dicht bij Cleveland, Ohio. Deze stad, in de sneeuwgordel van het Eriemeer, kent overvloedige sneeuwval.
• In één van de afleveringen vermeldt Casper een stegosaurus vóór het natuurhistorisch museum. Voor het Cleveland Natuurhistorisch museum staat inderdaad een metalen stegosaurus.
• In een bijschrift in één van zijn boeken zegt Watterson: "In de novemberafleveringen probeerde ik altijd dat strenge, grijze, en ruige uitzicht weer te geven dat Ohio dan krijgt," verwijzend naar de staat Ohio waar hij opgroeide en de strip begon.
• Caspers vader vermeldt dat een vliegreis vanaf hun woonplaats naar Californië drie uur tijdverlies met zich meebrengt. Hiermee geeft hij te kennen dat ze ergens in de 'Eastern Standard Time' tijdzone wonen.
• Heel wat van Caspers Spaceman-Spiff-dagdromen (zie verder) spelen zich af op andere planeten, met een topografie die sterk gelijkt op de woestijnen van Arizona, New Mexico en zuid-Utah. Omdat hij specifieke details leuker vindt dan nietszeggende algemeenheden heeft Watterson hiervoor de landschappen gebruikt waarmee hij het meest bekend was. Deze landschappen uit het zuidwesten van de Verenigde Staten doen ook denken aan het aloude, steeds wisselende Coconino County, Arizona, de thuisbasis van Krazy Kat.
• Meerdere verhaallijnen laten zien dat Caspers huis dicht bij een stedelijk gebied ligt, met inbegrip van wolkenkrabbers. Gewoonlijk bezoekt hij de stad in zijn verbeelding, door een reusachtige gestalte aan te nemen of door een vliegend tapijt te bemachtigen.
• Als op een dag een heliumballon hem tot op grote hoogte brengt, ziet Casper de plaatselijke geografie rond zijn stad. Het blijkt dat zelfs de voorstad waar hij woont een aanzienlijk aantal inwoners telt.

• Hoewel Watterson uitgestrekte gebieden ongerept woud uitbeeldt, snijdt hij ook het probleem aan van ongeremde stadsuitbreiding, als hij een stukje bos toont dat plaats moet maken voor een verkaveling.
• Hobbes merkt ooit op dat hun huis op een wereldbol (van gemiddelde grootte in de strip) op 15 cm van de Yukon (rivier in Alaska) staat.
• De achterkant van The Essential Calvin and Hobbes compilatie toont Casper die als een reus door een voorstedelijk gebied trekt, alles op zijn weg verwoestend (waarschijnlijk een allusie op de Godzilla films). Het gebied is herkenbaar als de buitenwijken van Chagrin Falls, Ohio, zoals te zien is aan het stratenplan, de kiosk, de klokkentoren en ten slotte aan het gebouw dat Casper vastgrijpt, het exacte evenbeeld van de 'Popcorn Shop', een bekend lokaal oriëntatiepunt.

Ik ben degene die het verwijderd heeft. Wat drastisch geef ik toe, maar het stond vol met niet onderbouwde stellingen. Zinnen als: “Aan de andere kant speelt Watterson — zoals later ook de makers van The Simpsons — met de nieuwsgierigheid van de lezer naar zulke trivia.” Is dat zo? Wie zegt dat? En: “Nochtans geeft Watterson regelmatig hints.” Wie zegt dat dat hints zijn?? Volgens mij is het enkel het gebruik van zijn eigen herinnering en omgeving als inspiratie voor achtergronden in de strip, meer ook niet. In de Tenth Anniversary Book zegt hij: "I've never given Calvin's parents names, because as far as the strip is concerned, they are only important as mon and dad" Als je die gedachte doortrekt, is ook de locatie geheel onbelangrijk voor hem (mijn eigen onderzoek :-) Hij refereert een keer aan het bos in de strip: "When I was a kid, our backyard dropped off into big woords, but it was brambly and swampy, not like Calvin's, which seems to be more lik a national forest." Watterson weet dus zelf niet waar het is. Als wij dus uit zijn strips conclusies over een specifieke locatie gaan trekken is dat ons eigen onderzoek.

Los daarvan: "Hobbes merkt ooit op dat hun huis op een wereldbol (...) op 15 cm van de Yukon (rivier in Alaska) staat." a) Met "the Yukon" wordt het gebied niet de rivier bedoeld b) de strip zegt nergens 15 centimeter, alleen "look how close it is".

Groet, Joost 99 (overleg) 6 feb 2012 22:07 (CET)

De uitspraken die je in je noemt hebben inderdaad een bronvermelding (buiten de strips zelf) nodig voor ze teruggeplaatst mogen worden. Toch denk ik dat er (op basis van de verwijderde tekst) best wat over de locatie waar Casper woont te melden valt zonder dat het origineel onderzoek wordt. Je moet namelijk ook niet te snel iets als origineel onderzoek bestempelen, dat slaat nergens op. Het verbod op origineel onderzoek is ingesteld om in ingewikkelde controverses niet als Wikipedia zelf conclusies te gaan trekken, maar dat betekent volgens mij niet dat iedere vorm van synthese onwenselijk is. Gollem (overleg) 10 feb 2012 20:37 (CET)

Ik ben het met je eens dat niet iedere vorm van synthese onwenselijk is, maar bovenstaande synthese is voor het grootste deel gewoon onzin (zoals de wereldbol en de conclusie "Het blijkt dat zelfs de voorstad waar hij woont een aanzienlijk aantal inwoners telt" uit een minuscuul achtergrondje in één van de strips.) Er wordt nergens gesteld dat Casper ergens specifiek woont (Midwestern United States zou m.i. het meest specifieke zijn dat je met eigen gevolgtrekkingen kan geven, hoewel ik zelfs dat nergens zwart op wit heb gevonden). Er kan enkel iets gezegd worden over waar Watterson zijn inspiratie vandaan haalde (zoals uit de quote over Ohio), verder niets (en zoiets zou inderdaad wel terug kunnen).

Na even zoeken blijkt het gekopieerd van de Engelstalige Wikipedia, waarvan de informatie al in 2007 is verwijderd vanwege, jawel, origineel onderzoek (zie hier). Dus te snel was ik niet, eerder vijf jaar te laat... Groet, Joost 99 (overleg) 10 feb 2012 23:04 (CET)

Je hebt er inmiddels zelf een flinke studie van gemaakt. Kan je op basis daarvan, en de de paar verwijzingen die wel kloppen, misschien een wel-zinnig stukje tekst over de locatie schrijven? Gollem (overleg) 12 feb 2012 20:54 (CET)

Nou ja, studie, ik heb al zijn boeken thuis en te vaak gelezen, plus een korte zoektocht op het internet maakte duidelijk dat het gewoon een fan was die zelf aan het theoretiseren was geslagen (ik heb tenminste uit zijn strips nooit de indruk gehad dat de locatie belangrijk was). Ik heb de stukjes die toe te wijzen waren toegevoegd aan Stijl en Invloed, een apart kopje leek me niet nodig. Groet, Joost 99 (overleg) 14 feb 2012 15:08 (CET)

Lijkt me inderdaad afdoende zo. Gollem (overleg) 15 feb 2012 14:10 (CET)