Overleg:Eoceen

Delen van dit artikel, m.n. over paleontologische onderwerpen, zijn vertaald uit deze verouderde versie van het artikel Eoceno in de Spaanse Wikipedia. Voor de inhoud van dat artikel geldt een CC-BY-SA-3.0 licentie. De auteurs van de brontekst zijn terug te vinden in de geschiedenis van het Spaanse artikel.

  Kwaliteitsbeoordeling

• Reviews en/of Etalagenominaties

Geen koud, maar juist warm tijdperk

De karakterisering van het eoceen als een koud tijdperk is volstrekt bezijden de waarheid.

Het was juist een bijzonder warme periode, ook al liep de temperatuur wat terug na het uiterst warme begin van de periode.

De werkelijke afkoeling van de aarde vindt pas plaats in het daarop volgende Oligoceen.

Lees daar - bij voorbeeld - de Engelse wikipedia maar op na.

Ik heb nu niet de tijd om deze volstrekt misleidende passage op genuanceerde wijze te herschrijven, maar hoop dit binnenkort te kunnen doen, tenzij iemand anders mij voor is, natuurlijk. Lignomontanus 9 dec 2007 17:29 (CET)

Ik heb me ervan rekenschap gegeven dat het Eoceen tot ca. 34 mln. geleden heeft geduurd, zodat de afkoeling - die ongeveer 40 mln jaar geleden begon, al in het late Eoceen zijn beslag kreeg. Lignomontanus 10 dec 2007 10:24 (CET)

Klopt natuurlijk. Raar dat het nog niet was opgevallen. Woudloper _overleg 10 dec 2007 12:55 (CET)

Jullie waren me voor ;) Tom Meijer^OP 10 dec 2007 13:00 (CET)

Archivering Wikipedia:Review

Weer een tijdperk (na Krijt), ook deze zou ik graag gereviewd hebben. Ik heb deze gedeeltelijk zelf geschreven, voor de rest heb ik proletarisch gewinkeld bij de Engelse, Spaanse en Duitse collega's. Wat is er onduidelijk? Wat mist er nog aan? Woudloper _overleg 1 jul 2008 14:02 (CEST)

Hoi Woudloper. De rode links zouden in zo een artikel echt blauw moeten worden. Bij dinoflagellaat denk ik aan dinosaurus en flagellant en bij radiatie (biologie) aan straling. Persoonlijk vind ik een link in de goede richting Coccoliet, adaptieve radiatie beter dan geen link. De correcte link is natuurlijk nog beter.

Ik heb zelf al wat aan de taal gesleuteld. Een relatief zeer korte periode is vaag: een periode van ... jaar. Afkortingen Ma en Gt beter miljoen jaar en miljard ton. Bij ongeveer 77,83 zegt de ongeveer niets. Wat ik me ook nog afvraag: hoe weet een geoloog die aan het graven, boren of exploderen slaat nu, of hij in de laag van het eoceen zit? Waaraan ziet hij dat? Of moet hij eerst dateren? Een foto van lagen zoals bij K-Pg zou ook helpen. Groet, Drirpeter 1 jul 2008 19:59 (CEST)

Ik heb voorlopig nog niet zo'n foto op commons gezien, maar ben heel tevreden met de foto van de nummulietenkalk, een typisch Eoceen gesteente. Dat er veel rode links zijn is een logisch gevolg van dat het artikel een overzicht geeft. Er staan opsommingen in van soorten en formaties, maar de onderwerpen zijn vaak te specialistisch om makkelijk te kunnen aanmaken.

Hoe herken je een gesteentelaag als zijnde uit een bepaald tijdperk? Dat kan niet op het eerste gezicht, er komen diverse methoden uit de stratigrafie bij kijken. Een gidsfossiel kan helpen, zoals een nummuliet (biostratigrafie). Andere methoden zijn lithostratigrafie, cyclostratigrafie, paleomagnetisme, geochronologie, enz. Zie ook het artikel datering. Zelfs een duidelijke overgang in gesteentetype hoeft helemaal niets te zeggen, daarom is de foto van de K-Pg-overgang eigenlijk niet zo zinnig als hij op het eerste gezicht lijkt. Woudloper _overleg 3 jul 2008 14:15 (CEST)

Mooi artikel, als leek steek ik weer eens veel op met dit soort artikelen! Een passage waar ik niet uitkwam staat in de inleiding : Het Eoceen duurde van 55,8 tot 33,9 miljoen jaar geleden en daarna Het Eoceen eindigde met een massa-extinctie. Op het lemma massa-extinctie staat echter weer: De laatste massa-extinctie [was] ongeveer 65 miljoen jaar geleden. Groet Sonty567 3 jul 2008 14:41 (CEST)

Die laatste regel klopt dan ook niet. :) Sommige biologen beschouwen het uitsterven van soorten als gevolg van menselijke activiteiten zelfs als de laatste massa-extinctie. Woudloper _overleg 3 jul 2008 15:22 (CEST)

Kortom in het vakgebied der geologie en paleontologie was de Krijt-Paleogeen-overgang niet de laatste historische massa-extinctie? (dus buiten degene die nu mogelijk plaatsvindt, de "Holocene massa-extinctie" blijkbaar genaamd) --Sonty567 3 jul 2008 16:54 (CEST)

Zie bijvoorbeeld de PETM (55 miljoen jaar geleden) of de grande coupure (34 miljoen jaar geleden). Ik weet niet of het inderdaad "Holocene massa-extinctie" genoemd wordt. Woudloper _overleg 3 jul 2008 21:26 (CEST)

Ik heb de indruk dat de term mass extinction in de eerder genoemde takken van wetenschap gedefinieerd is. Dat er zelfs in sommige van die mass extinctions, te weten "Big Five/ de Grote Vijf" en de Holocene, er (grote) consensus onder wetenschappers in is dat die daaronder vallen. Voor wat betreft de Grande Coupure: kan het zijn dat die in de toonaangevende Engelstalige vakliteratuur als major extinction wordt beschreven, wat abusievelijk soms wordt gelezen/ vertaald als de definitie mass extinction (ter duiding mass vs. major = massa(al)/enorm vs. belangrijk/ groot)? Zie ook de vaak geciteerde doch al wat gedateerde publicaties van Raup/ Sepkoski[1][2] Groet --Sonty567 4 jul 2008 03:00 (CEST)

Hoi Drirpeter,

Ik stel je verbeteringen over het algemeen erg op prijs, maar er zijn een paar dingen waar ik het niet mee eens ben of niet zeker over ben:

1. kijk uit dat je rode links alleen laat doorverwijzen naar synonieme betekenissen. Een coccolithofoor (planktonsoort) is bv. iets anders dan een coccoliet (fossiel skeletje van o.a. die planktonsoort)
2. Ma is (samen met ka en Ga) de gangbare eenheid voor geologische tijd. Het betekent "miljoen jaar geleden" of "miljoen jaar". Bij artikelen die niet in de eerste plaats een geologische betekenis hebben, hoeft deze maat niet gebruikt te worden. In een artikel over een geologisch tijdvak vind ik dat de eenheid wel genoemd moet, i.p.v. het voluit te schrijven ("miljoen jaar geleden"). Voor e58en geoloog komt de tekst anders potsierlijk over, en als compromis vermeld ik de eerste keer dat de eenheid gebruikt wordt ook even tussen haakjes de betekenis. Overigens kloppen de zinnen "het Eoceen duurde van 55,8 tot 33,9 miljoen jaar" of "de inslag moet rond 35,8 miljoen jaar hebben plaatsgevonden" sowieso niet.
3. in de geologie spreekt men niet van "nu" maar van "tegenwoordig". Nu komt raar over. De twee begrippen zijn namelijk niet geheel gelijk aan elkaar. Als ik nu zeg bedoel ik "op dit moment". In de geologische betekenis kan "tegenwoordig" "de afgelopen 10.000 jaar" betekenen. "Nu" wordt niet gebruikt.
4. Over nanoplankton vs. nannoplankton ben ik niet zeker, omdat PalaeoMal hier lijkt te suggereren dat het met dubbel-N moet.
5. Azolla event is een Engelse term zonder Nederlands equivalent. Er hoort daarom geen streepje tussen de twee woorden. Of het onzijdig is of vrouwelijk weet ik eigenlijk niet goed, ik dacht dat een gebeurtenis vrouwelijk was dus schreef ik "de event".

In ieder geval bedankt weer voor het doorlezen. Vriendelijke groet, Woudloper _overleg 1 jul 2008 20:06 (CEST)

Hoi Woudloper,

als ik coccolithofoor lees, heb ik geen idee waarover het gaat. Bij coccoliet weet ik ten minste waarover het gaat met figuur en er staat ook een uitleg over coccolithofoor. Ik weet dat ka en Ma en Ga kort en gangbaar zijn, maar in een encyclopedie schrijf je echt beter voluit miljoen jaar. Volgens mij is nanoplankton plankton tussen 2 en 20 µm. Wat mag nannoplankton wel zijn? Ik weet dat hier op wikipedia nog een hoop nanno met dubbele n staat. Event is als leenwoord in het Nederlands onzijdig voor zover ik weet, dus het event. Ik zou het dus in het Nederlands als Azolla-event schrijven waarbij event dan leenwoord is en Azolla eigennaam, het streepje vanwege klinkerbotsing en omdat Azolla event nu eenmaal aan Engelse ziekte lijdt. Groet, Drirpeter 1 jul 2008 20:17 (CEST)

Er moet gewoon een artikel over Coccolithoforidae/coccolithoforen of hoe ze ook genoemd worden komen. PalaeoMal heeft inmiddels trouwens nano weer in nanno veranderd. En mijn woordenboek bijvoorbeeld schrijft gewoon Ma, het is nl. geen precies synoniem van "miljoen jaar".

Mijn redenatie over Azolla was: de geïmporteerde term is niet "event", maar "Azolla event". Engelse ziekte is een pejoratieve term die door taalpuristen wordt gebruikt. Zelf gebruik ik liever pas een Nederlandse term als ik zeker weet dat die in omloop is, ter voorkoming van neologismen. Woudloper _overleg 1 jul 2008 21:14 (CEST)

Juist, een artikel over coccowezentjes zou goed zijn. Ik heb PalaeoMal de vraag op zijn OP gesteld, hoewel daar een sjabloon staat dat hij er niet is. Ma beduidt exact hetzelfde als miljoen jaar: M = mega = miljoen, a = annus = jaar. Mensen zonder wetenschappelijke achtergrond kunnen afhaken of in verwarring komen als ze voor hen ongewone afkortingen tegenkomen. Misschien associëren ze Ma met F = m a van Newton, of denken ze dat M miljard is, of dat het over hun ma gaat. Drirpeter 1 jul 2008 21:55 (CEST)

Ik zal eens kijken of ik het Engelse artikel kan vertalen, maar zodra ik een taxobox moet gebruiken haak ik meestal af.

Ma (voluit idd. "mega-annum", maar niet "miljoen jaar") gebruiken is niet verwarrend als het de eerste keer uitgelegd wordt, en vervolgens telkens gelinkt. Bovendien is het standaard in alle geologische literatuur (ik bedoel niet wetenschappelijke artikelen, die zijn in het Engels). Het is ook geen synoniem voor "miljoen jaar", zie het artikel Ma (tijd). Wat er nu staat klopt gewoon niet. Woudloper _overleg 1 jul 2008 22:16 (CEST)

Dank je om de coccolithoforen aan te maken, met taksdoos. Ma is synoniem van miljoen jaar, net zoals km synoniem is van duizend meter. Uiteraard is in geologische literatuur Ma standaard, omdat het daar zoveel voorkomt. Een encyclopedie is echter geen geologische literatuur. Je lezer is misschien scholier of gepensioneerde, of expert in oude talen. Miljoen jaar is daarom zoveel beter hier dan Ma, te meer omdat de lezer al op zoveel links van begrippen moet klikken om te kunnen volgen. In elke zin moet een doorsnee lezer al op een paar links klikken, bespaar hem dan om ook nog op Ma te moeten klikken. Het is een beetje zoals een boek van Dostojevski lezen: de personnages worden voorgesteld met hun uiteraard Russische namen, daarna ontspint zich het verhaal waarbij de namen dus voorkomen. Het is dan uitermate vermoeiend om altijd te moeten teruglezen wie was dat ook al weer? Als die mensen gewoon Piet of Jan zouden heten zou het veel eenvoudiger zijn. Groet, Drirpeter 2 jul 2008 17:39 (CEST)

De vergelijking met kilometer (we schrijven trouwens ook gewoon kilometer en niet duizend meter) gaat niet altijd op. Ma kan de volgende drie betekenissen hebben:

• miljoen jaar - een tijdsinterval, bv. "in de daarop volgende 20 Ma vond rifting plaats tussen Afrika en Zuid-Amerika";
• miljoen jaar geleden - een bepaald tijdstip, bv. "rond 120 Ma verscheen de voorouder van de placentadieren";
• miljoen jaar oud - een ouderdom, bv. "de zirkonen zijn gedateerd op 540 Ma".

Ik vind het geen probleem als je Ma voor het goede synoniem verwisselt, maar dat had je hier niet gedaan. Daarnaast gaat mijn eigen voorkeur nog steeds uit naar Ma, o.a. juist vanwege de verschillende betekenissen. Woudloper _overleg 2 jul 2008 17:51 (CEST)

Ik zag dit alles te laat. Ik had niet in de gaten dat Coccolithoforen aangemaakt was.

Ik heb eerder vandaag coccoliet abusievelijk synoniem gesteld aan Coccolithoforen. Omdat coccolieten ook als 'kalkig nannoplankton' worden aangeduid, heb ik een redirect van nannoplankton naar coccoliet gemaakt. Dit had wellicht beter een redirect naar coccolithoforen kunnen zijn.Tom Meijer _MOP 3 jul 2008 18:00 (CEST)

Volgens mij wordt de term 'event' gewoon ook in Nederlandstalige geologische literatuur vaak als vakterm gebruikt. Ik kom 'gebeurtenis' eigenlijk zelden of nooit tegen. 'Event' in deze betekenis is ook geen gewone gebeurtenis, het is een relatief kortdurende gebeurtenis in een geologische context. Dat 'kortdurend' kan nog behoorlijk lang zijn als je het op een mensenleven afmeet en dan spreek je toch niet echt meer van een gebeurtenis. Ik vind het gebruik van Engelse termen niet zo vreselijk als zij ingeburgerd zijn in een bepaald vakgebied. We gebruiken toch ook geen 'rekenaar' voor 'computer'? Ook het gebruik van een vakterm als Ma moet in geologische lemma's gewoon kunnen. Er kan toch naar het lemma Ma (tijd) verwezen worden voor degeen die het niet begrijpt? Ik zie wel in dat bij een encyclopedie in principe alles voor iedereen zo begrijpelijk mogelijk moet zijn maar dat is met een dergelijke doorverwijzing toch ook het geval. De term hoort er gewoon bij als je over geologische tijd praat. Er moet uiteindelijk ook iets te leren blijven. Tom Meijer _MOP 3 jul 2008 18:17 (CEST)

Kijk nu leer ik weer wat. @Tom: nannoplankton is dus synoniem met coccolithofoor? Er zijn geen andere soorten plankton in die grootte-klasse? Of is nannoplankton iets anders dan nanoplankton waar de Engelse wikipedia het over heeft? Woudloper _overleg 3 jul 2008 19:49 (CEST)

Voorzichtig aan hoor, ik ben geen specialist hierin. Ik leid slechts af. Coccolieten worden als fossiel gevonden maar zijn in feite losse onderdeeltjes van coccolithophorida. Toen zij pas werden aangetroffen was totaal onduidelijk van welke organismen zij afkomstig waren. Of er ook ander fossiel nannoplankton bestaat ('siliceous' bv) weet ik niet, maar voor zover ik weet is er fossiel alleen 'calcareous nannoplankton', kalkig nannoplankton dus. Van mijn voormalige werk weet ik dat coccolieten/coccolithophorida fossiel kalkig nannoplankton genoemd werd. Indertijd was dat min of meer synoniem. Het kan best zijn dat er meer fossiel kalkig plankton bestaat in de grootte categorie nannoplankton dan alleen coccolieten/coccolithophorida, maar dat weet ik niet. De andere kwestie, nano of nanno, is simpel een kwestie van spelling van dezelfde term. Voor zover ik kan nagaan is er geen verschil van betekenis tussen nano- en nannoplankton. Wellicht prevaleert in het ene vakgebied nano en in het andere nanno. Het kan ook een taalkwestie zijn (Amerikaans vs Engels). Ik constateer dat in Nederland nannoplankton gebruikt werd (wordt?), dat de internationale vereniging van deze specialisten de spelling nannoplankton in de naam hanteert, en dat ICS voor zover ik onthouden heb (niet gecheckt!) eveneens nannoplankton gebruikt. Wel kom ik bv Nature artikelen in beide spellingen tegen. Het feit dat in Nederland en internationaal in vakkringen nannoplankton gebruikt wordt, is voor mij voldoende aanleiding om in geologische context over nanno te spreken, en dat dus vervolgens in wikipedia te gebruiken. Hoe het overigens bij biologen zit, weet ik niet. Het zit dus allemaal wat genuanceerder in elkaar dan ook ik eerst dacht. Tom Meijer _MOP 3 jul 2008 21:00 (CEST)

Onderstaande discussie afkomstig van Overleg gebruiker:PalaeoMal:

nano - nanno

Dag PalaeoMal, ik zie dat je nanoplankton in nannoplankton verandert. Wat is je bron? Wat is volgens jou nannoplankton? Volgens mij is nanoplankton plankton tussen 2 en 20 µm. Volgens mij is de nano dezelfde uit het Grieks van nanometer, nanoseconde, nanofarad, nanogram. Groet, Drirpeter 1 jul 2008 21:41 (CEST)

Ik heb even geen bron, of het moesten de interne rapporten van de voormalige Rijks Geologische Dienst zijn. Uit mijn voormalige werk bij deze dienst weet ik dat de specialist uitsluitend de term 'nannoplankton' gebruikte. Uiteraard is de betekenis van 'nano' mij bekend en ik weet dan ook niet waarom hier over nanno gesproken wordt. Google maar eens op nannoplankton en je zult zien dat er veel tevoorschijn komt op deze term. Oa: International Nannoplankton Association . Vriendelijke groet, Tom Meijer _MOP 1 jul 2008 21:49 (CEST)

Inderdaad ik google en vind en hoop nanno, maar ik google en vind evenzo een hoop nano. Zijn we het erover eens dat het hier om hetzelfde begrip gaat? Zijn we het erover eens dat de stam van het Grieks nano komt? Kunnen we dan besluiten dat de twee spellingen in gebruik zijn, waarbij nanoplankton beter aansluit bij nanometer edm en dat nannoplankton om onbekende redenen toch populariteit geniet in geologische context? Drirpeter 1 jul 2008 22:08 (CEST)

Als de specialisten de organische resten 'nannoplankton' noemen, wie ben ik dan om te zeggen dat het anders moet zijn. Ik heb niet verder gekeken dan mijn eerste google-pagina maar als ik daar een Nature artikel bij tegen kom en de 'International Nannoplankton Association', dat optel bij mijn ervaring op mijn vorige werk, en zie dat vele geologische datums LAD's en FAD's van nannoplanktonsoorten zijn, dan is voor mij de zaak helder. Daar waar sprake is van nanoplankton heeft men het gewoon fout. Zoals ik al zei, ik heb geen idee waarom men nanno i.p.v. nano gebruikt. De resten zijn alleen bij hoge vergrotingen met een lichtmicroscoop vaag te zien en pas duidelijk met de electronenmicroscoop. Dus klein zijn ze inderdaad. Kan nanno niet op iets anders slaan? Ik weet het gewoon niet maar conformeer mij aan de specialisten die de groep bestuderen. Vriendelijke groet, Tom Meijer _MOP 1 jul 2008 22:26 (CEST)

Nog even verder gezocht

• In de Merriam Webster:

Main Entry: nan·no·plank·ton

Etymology: New Latin, from Greek nanos, nannos dwarf + New Latin plankton plankton Date: 1912

the smallest plankton that consists of those organisms (as bacteria) passing through nets of very fine mesh silk cloth

• Op andere plekken zie ik ook minimale en maximale grootten, echter niet steeds dezelfde maten!
• Bij Answers.com kom ik tegen: 'Nannoplankton', 'also nanoplankton'.

Eerlijk gezegd ken ik zelf uit de vakliteratuur eigenlijk alleen nannoplankton.Tom Meijer _MOP 1 jul 2008 22:41 (CEST)

Zomaar een misschien wel interessante hint. Mijn promotie-onderzoek richt zich deels op nanotechnologie. Van "nano-" wordt gesproken bij objecten met kleinste afmetingen van enkele (tientallen) nanometers. Omdat zelfs de kleinste organismen afmetingen hebben van >0,2 micrometer, lijkt het me onwaarschijnlijk dat het voorvoegsel "nano-" hier op de gebruikelijke wijze toegepast kan worden. Ik kan me goed voorstellen dat men daarom liever spreekt van "nannoplankton". Vriendelijke groet, Josq 1 jul 2008 23:16 (CEST)

Zou goed kunnen. Tom Meijer _MOP 1 jul 2008 23:18 (CEST)

Nee, kan niet, want er is ook gebruik van de termen en:picoplankton en femtoplankton, die uiteraard geen picometer of femtometer klein zijn. De stam is duidelijk νάνος dus met enkele nu. Ik veronderstel, dat de schrijfwijze "nanno" ontstaan is door de Amerikaanse uitspraak. Overigens schrijft de Engelse wiki in en:plankton ook nanoplankton. Wat (Amerikaanse) specialisten hanteren zegt niet alles: ik heb bij een prof college gevolgd over "fiziese elektronika" en heb ooit gewerkt op een laboratorium voor "acustica". Groet Drirpeter 2 jul 2008 08:29 (CEST)

Ik heb eerlijk gezegd niet zo'n hoge pet op van de Engelse wiki. Onderwerpen waar ik wat verstand van heb (mollusken en kwartairstratigrafie) vind ik opvallend vaak ver onder de maat. Ik houd mij vast aan wat mijn vroegere collega, een Nederlander, bij de Nederlandse R.G.D., hanteerde: nanno en geen nano. Ook het gebruik van nanno in de naam van de internationale specialistische vereniging lijkt mij toch tamelijk maatgevend. En het gebruik in de Geologische tijdschaal? Ik dacht eveneens nanno. Voor mij genoeg argumenten om het bij nannoplankton te houden (en er misschien aan toe te voegen dat het minder gebruikelijk ook nanoplankton kan zijn). Overigens bestaat nannoplankton nog niet. Tom Meijer _MOP 2 jul 2008 17:32 (CEST)

GDFL-licentie

Dit artikel is duidelijk op zijn Catalaanse of Spaanse versie gebaseerd. Zelfs als er veranderingen zijn doorgevoerd, zouden jullie de bronnen moeten tonen, ook als dit een andere Wikipedia betreft. Anders leven jullie de GFDL licentie niet na en plegen jullie plagiaat. Bedankt. Leptictidium (overleg) 29 jan 2011 14:24 (CET)

Ik heb inderdaad de Spaanse en Engelse Wikipediae gebruikt als bron, maar ik weet niet meer precies wat waar vandaan komt. Beide bevatten fouten die ik uiteraard niet heb overgenomen. Omdat het lang geleden is zou ik graag van je horen over welke passages het gaat? Woudloper _overleg 29 jan 2011 15:42 (CET)

Dan zou je een bericht op de overleg pagina moeten achterlaten: "delen van dit artikel werden uit de Engelse en de Spaanse versies vertaald", net zoals in de box bovenaan deze pagina.--Leptictidium (overleg) 29 jan 2011 16:43 (CET)

Helaas bestaat een dergelijk sjabloon niet op de Nederlandse Wikipedia, maar ik vind het een goed idee de brontekst te vermelden. Zo krijgen de auteurs krediet voor hun werk. Ik heb voor het moment zelf maar iets in elkaar gezet dat op een sjabloon lijkt. Is dit voldoende denk je? Woudloper _overleg 30 jan 2011 14:27 (CET)

Externe links aangepast

Hallo medebewerkers,

Ik heb zojuist 2 externe link(s) gewijzigd op Eoceen. Neem even een moment om mijn bewerking te beoordelen. Als u nog vragen heeft of u de bot bepaalde links of pagina's wilt laten negeren, raadpleeg dan deze eenvoudige FaQ voor meer informatie. Ik heb de volgende wijzigingen aangebracht:

• Archief https://web.archive.org/web/20141019023321/http://palaeos.com/cenozoic/eocene/eocene.htm toegevoegd aan http://palaeos.com/cenozoic/eocene/eocene.htm
• Archief https://web.archive.org/web/20150906123020/http://www.stratigraphy.org/bak/geowhen/stages/Eocene.html toegevoegd aan http://www.stratigraphy.org/bak/geowhen/stages/Eocene.html

Zie de FAQ voor problemen met de bot of met het oplossen van URLs.

Groet.—InternetArchiveBot (Fouten melden) 5 sep 2017 12:45 (CEST)