Overleg:Kernfusie

Dames en heren,

Ik vraag me simpelweg iets af, namelijk of het wel klopt dat kernfusie geen kettingreactie is.

Kernfusie wekt immers enorm veel energie in de vorm van hitte op, wat vervolgens de kernfusie aan de gang zou moeten houden. Hitte is immers de manier om kernfusie te beginnen.

Sterker nog, ik heb begrepen dat bijvoorbeeld de zon zichzelf op deze manier draaiende houdt, tot alle waterstof op is. De vrijkomende hitte van de kernfusie houdt het proces naar mijn weten gaande.

Waarom zou energie in de vorm van vrijkomende neutronen, zoals dat bij kernsplijting gebeurt, wel een kettingreactie kunnen geven en energie in de vorm van enorm veel warmteontwikkeling niet, zoals dat bij kernfusie gebeurt?

Bij kernfusie gaat het, zoals de naam zegt, om het samensmelten van atoomkernen. Daarbij vrijkomende neutronen kunnen dus geen verdere fusie-reaktie veroorzaken omdat het geen atoomkernen zijn. Door de vrijkomende energie wordt natuurlijk wel de kans groter dat andere kernen de drempelenergie overschrijden om ook te fuseren, maar dat evenmin een kettingreaktie als het de stijgende temperatuur in een houtvuur waardoor ook steeds meer hout verbranden kan. Zwitser123 16 jan 2009 13:56 (CET)

Ik vergelijk het inderdaad met een houtvuur, wat men immers ook als een kettingreactie beschouwt. Dat zit als volgt in elkaar:

verbranding > vrijkomende hitte > meer verbranding > vrijkomende hitte > meer verbranding > etc. Bij kernfusie moet je hier dan "kernfusie" invullen op de plaatsen van het woord "verbranding".

Er komen bij kerfusie natuurlijk geen neutronen vrij die het proces in stand houden, maar alleen de hitte waar ik het over had. Misschien was dit even niet duidelijk, maar bij deze hoop ik dan mijn definitie van een kettingreactie verduidelijkt te hebben: die is breder dan alleen een reactie met neutronen. – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door Jongeduard (overleg · bijdragen) 18 jan 01:01 (CET)

In vervolg op de reactie van collega Zwitser, zal ik proberen Uw vraag verder te behandelen. Hoewel splijting van zware atomen, evenals fusie van lichte op het E = m.c² massadefect berust, is er zowel in een kerncentrale op Aarde als fusie in de Zon sprake van evenwicht, dus geen explosieve = kettingreactie, als bij een "bom" (H-bom = fusiebom). In de zon wordt het evenwicht behouden door de centripetaal gerichte gravitatie of zwaartekracht, die (bij de betreffende zon-diameter en -massa) tegengesteld is aan de stralingsdruk, van kerndeeltjes, fotonen, neutrino's etc. - Deze zeer intense zonnestraling (over het hele spectrum, incl. aura en zonnewind) is dus slechts de restenergie van het fusieproces die overblijft bij het vrijkomen, als in dit lemma en Nucleosynthese besproken. Nogmaals, simpel gezegd: géén kettingreactie. Vriendelijke groet: (met 4 ~ <`tildes = ondertekening) D.A. Borgdorff \ 86.83.155.44 18 jan 2009 01:43 (CET)
→ Zie ook het onderwerp Sterevolutie, en verder zij opgemerkt, dat de fusie pas bij een zeer hoge druk en dito temperatuur van minstens tientallen miljoenen Kelvin op gang komt tot kort daarna het besproken evenwicht is bereikt, waarna dit met miljarden jaren levensduur gehandhaafd blijft. (dAb) +> 86.83.155.44 18 jan 2009 01:58 (CET)

Volgens mij wordt iets pas een kettingreactie genoemd als de reactie steeds verder groeit. Bij kernsplijting worden typisch 2 of 3 neutronen gevormd, waardoor de volgende "generatie" twee of drie keer zoveel reacties geeft. Dit gebeurt elke nieuwe generatie, waardoor de energieproductie exponentieel groeit in de tijd. Dit mis ik overigens nog in de uitleg van Kettingreactie op de Nederlandse Wikipedia. In het Engels wordt het er wel bij genoemd. Als ik tijd vind zal ik het ook in het NL aanpassen.

De vergelijking met verbranding (van hout of gas) is inderdaad toepasselijker; ik heb dan ook nog nooit gehoord dat iemand "verbranding" als een kettingreactie aanduidt (ook niet op wikipedia onder Verbranding). In het fusieonderzoek spreekt men dan ook van "een brandend plasma" als de fusiereacties voldoende energie leveren om de benodigde 150 miljoen graden in stand te houden en niet van een kettingreactie. Erik Min

Oke, iedereen bedankt voor de reacties. Ik denk dat ik nu inderdaad wel begrijp. De reactie moet dus explosief zijn. Zichzelf in stand houden d.m.v. energie is niet genoeg. Misschien dat alleen een brand die in de vorm van een echte explosie dan een kettingreactie genoemd mag worden. Maar Erik Min, ik weet namelijk zeker dat ik wel eens gelezen heb over dat een brand een kettingreactie is of in ieder geval kan zijn. Zo'n explosie kan dat misschien dus wel verklaren. Jongeduard 24 jan 2009 22:51 (CET)

Update: Ik ben er achter gekomen dat het weldegelijk bestaat, kernfusie als kettingreactie. En wel een zogeheten thermonucleaire kettingreactie. Zie het volgende voorbeeld:

Er bestaan zogeheten nova, waarbij rond een ster een accretieschijf (een schijf die ontstaat rond een ster door het aanzuigen van materie van een andere ster d.m.v. zwaarte kracht) gevormd wordt, die op een gegeven moment letterlijk explodeert, simpelweg door plotselinge kernfusie die op gang komt in deze schijf vanwege toegenomen termperatuur en druk. Er is om deze schijf echter geen komplete stermassa heen, waardoor de materie van de schijf de ruimte in zal vliegen, hetgeen van de Aarde zichtbaar is als een plotseling heldere ster, net zoals dat ook gebeurd bij supernovae. Zie http://nl.wikipedia.org/wiki/Nova_(sterrenkunde) voor meer informatie.

Daar wordt het volgende gezegd: "Dit is dezelfde reactie die in een waterstofbom plaatsvindt, en het resultaat laat zich raden: er ontstaat een enorme, explosieve thermonucleaire kettingreactie."

Een waterstof bom werkt dus ook op deze manier. Daarom heeft men ook maar een heel kleine kernsplijtingsexplosie nodig om een flinke kernfusiereactie in een waterstofbom op gang te brengen.

Dus mijn conclusie is bij deze: in sommige gevallen kan een kernfusiereactie wel deglijk een kettingreactie zijn, maar alleen als er onvoldoende weerstand is om de explosie te onderdrukken. In normale situaties zal dit daarom geen kettingreactie zijn. Jongeduard 24 jan 2009 23:09 (CET)

Volgens mij kan kernfusie heel goed een kettingreactie zijn. Een vorm van kernfusie is namelijk de proton-protoncyclus, die in lichtere sterren als de Zon voorkomt. Dit wel degelijk een kettingreactie, als ik het plaatje bij het artikel mag geloven. HSax 28 feb 2010 20:39 (CET)

Overleg gebruiker:195.240.45.231 Bij fusie is geen sprake van een kettingreactie in de zin van kernsplijting. Bij kernsplijting splijten de neutronen die vrijkomen nieuwe kernen. Het criterium als neutronity zoals bij kernsplijting bestaat niet bij kernfusie. Voor kernfusie geldt het lawson criterium, combinatie van temperatuur en druk, waarboven kernfusie mogelijk wordt. De verwarring ligt op de loer als wordt gekeken naar een waterstofbom, zoals inde toelichting hiervoorafgaand, want daar vind EN kernsplijting plaats met een kettingreactie van neutronen, EN kernfusie, zodra de temp en druk hoog genoeg zijn. Echter, bij voldoende temperatuur en druk ZAL een mengsel gaan fuseren. Door de hoge druk en temperatuur treedt er kernfusie op, en door de kernfusie neemt de hoge temperatuur en druk nog verder toe, met als gevolg een positieve terugkoppeling. Strikt genomen is er geen sprake van een kettingreactie, hooguit van een auto-catalitische reactie, de reactie versterkt zichzelf. In een supernova komt hieraan een eind doordat de buitenschil weggeblazen wordt en de gravitatiemassa dermate afneemt dat de druk wegvalt tot onder het lawson criterium voor de momentane samenstelling.

Overleg gebruiker:195.240.45.231 In dit artikel wordt de verkeerde indruk gewekt dat de huidige fusieonderzoeken gericht zijn op energieopwekking. Dat klopt niet (Kan niet kloppen, na-papegaaien van enkele kernfusie enthousiasten. Hoort in deze vorm niet thuis op de wikipedia). Huidige kernfusiereactoren werken op tritium. Tritium bestaat niet in de natuur, niet in voldoende hoeveelheden benodigd voor het wereldenergiegebruik. Het dient gefabriceerd te worden uit lithium, in een kernreactor met een neutronenflux. Als we met de huidige op tritium werkende kernfusie reactor het wereldenergie gebruik willen dekken, dan is in 50 jaar het lithium op. (Meridian, 2008: The trouble with lithium 2, under the microscope, p51/58pdf) Voor kernfusie gericht op energieopwekking dienen we over te schakelen op deuterium, daar is behoorlijk wat van aanwezig in zeewater https://en.wikipedia.org/wiki/Vienna_Standard_Mean_Ocean_Water. Als we overschakelen op de waterstof economie, dan hebben we de grootst mogelijke hoeveelheid waterstof jaarlijks in handen. Als we een gismo weten te maken die alle deuterium voor 100% hieruit weet te winnen dan hebben we jaarlijks tussen de 10 en 20 megaton in handen. Dat lijkt me wel voldoende voor een aanzienlijke energie opbrengst van een kernfusieproces. Tritium blijft in dezelfde situatie steken op nog geen kilo. Kernfusie in een tokamak is daarom merkwaardig voor energieopwekking. De Fusor levert veel directer resultaat, maar is tot nu toe alleen door amateurs (lees niet-overheids teams) onderzocht. De resultaten zijn voor het besteedbare bedrag spectaculair te noemen. Zie verder de engelse Wiki.

Newby1: Kernfusie is g-e-e-n kettingreactie. De ene reactie is onafhankelijk van de andere reactie. Door de energie van de ene reactie neemt de temperatuur en druk toe, zodanig dat de kans op een volgende reactie toeneemt. Dit is te vergelijken met de activeringsenergie van chemische reacties. Bij hogere temperatuur en druk neemt de reactiesnelheid toe. Newby2: Dit artikel is heel eenzijdig vanuit de tokamak/ITER reactor geschreven. Er zijn nog veel meer Fusieraactor principes. Zoals de Fusor (Zie de Engelse wikipedia) Wat mij pissig maakt, is dat ik een stub ben begonnen over de Fusor, en dat die door overijverige moderators wordt verwijderd. Zogenaamd omdat deze niet voldoet aan de WIKI-regels. Geen wonder dat de Nl-Wiki achterop loopt. Overijverige moederatoren maken newby-s het leven zuur. BAH! – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door 195.240.45.231 (overleg · bijdragen)

Kritiek kernfusie

Nu is alweer mijn bijdrage over kernfusie verwijderd. Omdat ik een afwijkende mening/conclusie heb hoeft het nog niet onjuist te zijn. Als jullie mijn bijdrage verwijderen, doe dat dan door de referentie te weerleggen. Klopt het dan niet dat er na duizend jaar nog maar één atoom van tritium over is? Klopt het dan niet dat Meridian geconstateerd heeft dat tritium niet eindeloze energeirbron kan zijn? Klopt de referentie naar de Vienna standard of ocean water dan niet? Als jullie zo overtuigd zijn van mijn ongelijk, ga dan de uitdaging aan op de overleg pagina, in plaats van rats-rats alles te schrappen omdat je het niet op waarde weet te schatten.
Bovenstaande niet-ondertekende bijdrage is hier op 11 apr 2016 om 00:16 uur geplaatst door 195.240.45.231.

• Je bijdrage is helemaal niet verwijderd. Hij is alleen verplaatst van bovenaan de pagina, naar onderaan (op dat moment), waar hij chronologisch hoort. Kijk voor de gein eens één regel boven je net zelf aangemaakte kopje. Toth (overleg) 11 apr 2016 00:22 (CEST)
  • hebben we het over hetzelfde? Ik heb het over de tekst in het artikel, niet in de overleg pagina. Er wordt hier veel te rigoreus geschrapt. Zie ook mijn input overlegpagina tritium. Overijverige moderatoren. – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door 195.240.45.231 (overleg · bijdragen)
    • De bijdragen die je deed op beide pagina's waren enorm gekleurd. Van begin tot eind propageer je de ene visie en doe je denigrerend over de andere. Het is prima dat je er zo over denkt, maar dit is geen plek om dat tot uiting te brengen. Wikipedia is geen plek om mensen voor je idee - of het idee dat je aanhangt - te winnen. Toth (overleg) 11 apr 2016 01:53 (CEST)

Het klopt dat er over duizend jaar nog maar 80 keer de helft over is van een hoeveelheid tritium, ware het niet dat deze steeds weer aangevuld wordt door de kosmische straling. Anders hoefde we ons ook geen zorgen te maken over radon in huis, met een halfwaardetijd van 4 dagen! Wikiwerner (overleg) 11 apr 2016 20:17 (CEST)

Externe links aangepast

Hallo medebewerkers,

Ik heb zojuist 1 externe link(s) gewijzigd op Kernfusie. Neem even een moment om mijn bewerking te beoordelen. Als u nog vragen heeft of u de bot bepaalde links of pagina's wilt laten negeren, raadpleeg dan deze eenvoudige FaQ voor meer informatie. Ik heb de volgende wijzigingen aangebracht:

• Archief https://web.archive.org/web/20121105052000/http://www.nrg.eu/nl/nuclear-services/nieuws/item/?tx_ttnews%5Btt_news%5D=87&cHash=ebadb8757be9a2750ff8016641a479cb toegevoegd aan http://www.nrg.eu/nl/nuclear-services/nieuws/item/?tx_ttnews%5Btt_news%5D=87&cHash=ebadb8757be9a2750ff8016641a479cb

Zie de FAQ voor problemen met de bot of met het oplossen van URLs.

Groet.—InternetArchiveBot (Fouten melden) 16 aug 2017 13:13 (CEST)

Decimale komma

@Bdijkstra: In ieder geval bij mij functoneert in "chem" de decimale komma op deze manier {,} niet. Daarom had ik backspace gebruikt. Madyno (overleg) 21 aug 2021 09:36 (CEST)

Wat bedoel je met "functioneert niet"? –bdijkstra (overleg) 21 aug 2021 09:38 (CEST)

Alleen de spatie achter de komma wordt kleiner:

${\ce {12,34\ \ 12{,}34\ \ 12\!{,}34}}$

Madyno (overleg) 21 aug 2021 14:55 (CEST)

<chem> is blijkbaar niet bedoeld voor decimale fracties. Probeer maar eens een punt te gebruiken. –bdijkstra (overleg) 21 aug 2021 16:52 (CEST)

Met een punt ziet het er zo uit:

${\ce {12.34\ \ 12{.}34\ \ 12\!{.}34}}$

dan is de interpretatie misschien zoiets als een radicaal. Madyno (overleg) 21 aug 2021 18:38 (CEST)