Overleg:Rechtsfilosofie

Dit lemma is gestart als een gewijzgde versie van mijn aantekeningen mbt de module Rechtsfilosofie van de OU die ik in 1997 heb gevolgd. Zie http://cultuur.prevos.net/ Pprevos 25 jan 2005 00:48 (CET)

Kwalificatie (rechtsfilosofisch)

Kwalificatie is de instrumentele beschouwing van een feit. Er zijn derhalve drie substantiële elementen voor een kwalificatie: het instrument, de beschouwing en het feit.

-De kwalificatie is instrumenteel, want ze is amoreel. In de moraalfilosofie en de morele sociologie wordt het instrumentalisme als antithese geformuleerd van de ethische beschouwing. Ze is passief, moreel onverschillig en institutioneel. De kwalificatie is passief, daar ze niet in de feiten zelf treedt. Ethiek is actief, doordat ze ofwel inherent is aan het gestelde feit, als de voorafgaande motivatie, of dat ze het gestelde feit beschouwt met een waardering die geen instituut is, als een kritiek, als beleid of als een sturing van beleid. De receptor van de kwalificatie is het straffend wetgevend apparaat. Wetgeving die niet in een straf of sanctionering voorziet, dient niet tot kwalificatie. De kwalificatie is essentieel fenomenologisch. Zonder het wetgevend instrument blijft de fenomenologische object-object wisselwerking uit (cfr. E. Husserl). Er bestaat eenvoudig geen kwalificatie van een feit zonder een zogenaamde incriminatie of strafbaarstelling. Dit hangt samen met de beperkende interpretatie die in strafrecht wordt gehanteerd. Naar analogie of teleologie kan niet worden gekwalificeerd. De strafbaarstelling bepaalt het bestaan en de aard van de fout, af te leiden uit het feit. De opportuniteit van een tenlastelegging staat in beginsel buiten de kwalificatie. De kwalificatie is tevens instrumenteel doordat ze in functie staat, van een voorafgaandelijk vastgesteld wetgevend beleid. De kwalificatie heeft geen doel op zich.

- De kwalificatie is beschouwend, daar ze niet deelneemt aan het feit en slechts aan de orde is na de voltooiing ervan. Ze duidt een fout, naar recht. De beschouwing wordt bepaald door de invalshoek, die meervoudig kan zijn. Er kunnen daarom meerdere kwalificaties bestaan voor eenzelfde feit. Een meervoudige kwalificatie heet - naar recht - samenloop. De beschouwing is het syllogisme van feit en instrument.

-De kwalificatie betreft het feit, dat onwrikbaar is vastgesteld. Ze beschouwt niet de waarachtigheid of de waarschijnlijkheid van een feit. Een feit dat bijna werd gepleegd of dat mogelijk werd gepleegd, maakt geen feit uit in de strikte zin van het woord. Het betreft slechts informatie. --Tigelat 12 apr 2007 13:10 (CEST)