Qianichthyosaurus
| Qianichthyosaurus Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Laat-Trias | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||
| Qianichthyosaurus | |||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||
| |||||||||||
| Geslacht | |||||||||||
| Qianichthyosaurus Li, 1999 | |||||||||||
| Typesoort | |||||||||||
| Qianichthyosaurus zhoui | |||||||||||
| |||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||
| |||||||||||
Qianichthyosaurus[1][2] is een geslacht van uitgestorven ichthyosauriërs uit het Ladinien en Carnien van het Laat-Trias. De fossielen zijn gevonden in het zuidoosten van China, in de Carnische rotsen van de Falang-formatie nabij Huangtutang, Guizhou.
Naamgeving[bewerken | brontekst bewerken]
De typesoort is Qianichthyosaurus zhoui, benoemd door Li Chun in 1999.[3] De geslachtsnaam is afgeleid van Qian, kort voor Guizhou. De soortaanduiding eert Zhou Mingzhen. Het holotype is IVPP V11839, een skelet gevonden bij Xinpu Xiang in de Falangformatie. Skelet CMNH V1412/C1120 werd toegewezen. In 2002 werd een aantal verdere specimina toegewezen, skeletten gevonden in september 1999.[4]
De tweede soort Qianichthyosaurus xingyiensis werd benoemd uit oudere afzettingen uit het Ladinien in de Falangformatie in 2013 door Yang Pengfei, Ji Cheng, Jiang Dayong, Ryosuke Motani, Andrea Tintori, Sun Yuanlin en Sun Zuoyu.[5] Het holotype is WS2011-50-R7. WS2011-46- R1 is het paratype. Complete Qianichthyosaurus-fossielen komen veel voor in de Xiaowa-formatie, en er zijn zowel jonge als zwangere exemplaren bekend; zijn grotere tijdgenoten Guizhouichthyosaurus en Guanlingsaurus zijn zeldzamer.
Beschrijving[bewerken | brontekst bewerken]
Qianichthyosaurus was een kleine ichthyosauriër, met de typesoort Qianichthyosaurus zhoui die honderdvijftig tot tweehonderd centimeter lang was en vijfendertig kilogram woog; Qianichthyosaurus xingyiensis was veel kleiner, met een lengte van honderddertig centimeter en een gewicht van tien kilogram. Beide soorten hadden korte, puntige snuiten, kleine tanden en achtervinnen die bijna even lang waren als de voorvinnen. De ogen zijn enorm groot. Tussen de twee soorten had Qianichthyosaurus xingyiensis een langere snuit. Qianichthyosaurus lijkt het meest op Toretocnemus uit het Carnien van Californië, Verenigde Staten. Ze delen het uitgezette onderste uiteinde van hun dijbenen en hun viervingerige vinnen met inkepingen aan beide randen, maar Qianichthyosaurus heeft langere voorvinnen en anders gevormde zitbeenderen.
In 2002 werd een unieke combinatie van eigenschappen aangegeven voor Qianichthyosaurus zhoui. De snuit is kort. De praemaxilla is gepunt en raakt net de voorrand van het neusgat. Het supratemporale overlapt het postorbitale en dringt de bovenrand van de oogkas binnen. Het tandglazuur mist lengtegroeven. Het dijbeen is even lang als of langer dan het opperarmbeen en distaal verbreed. Zowel de voorvin als de achtervin heeft drie primaire digiti en een extra vinger of teen. Zowel de voorrand als achterrand van de flippers zijn ingekeept.
Qianichthyosaurus xingyiensis heeft verschillende onderscheidende kenmerken. De snuit is relatief langer met 60% can de schedellengte. Op het opperarmbeen is het facet voor het spaakbeen groter dan het facet voor de ellepijp. In het schaambeen is het foramen obturatum niet gesloten. Het kuitbeen heeft een achterste tak op de achterrand. Het zitbeen is driehoekig zonder schacht.
Fylogenie[bewerken | brontekst bewerken]
De twee geslachten vormen samen de familie Toretocnemidae.
Het volgende kladogram toont de positie in de evolutionaire stamboom volgens het artikel dat in 2021 Combospondylus youngorum beschreef.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bronnen, noten en/of referenties
|