Schuitendiep

Schuitendiep
	Schuitendiep
Geografische informatie
Locatie	Groningen
Begin	Winschoterkade/Oosterkade en Damsterdiep
Eind	Turfsingel, Sint Jansstraat en de Nieuwe Sint Jansstraat
Lengte	ca. 390 meter
Algemene informatie
Bestrating	asfalt
Opvallende gebouwen	Monumenten

Het Schuitendiep is een straat en waterloop in de stad Groningen.

Het diep is rond 1400 gegraven en maakte oorspronkelijk deel uit van een afsnijding van de Hunze tussen Roodehaan en een punt ter hoogte van de Borgwal/Cortinghlaan in De Hoogte. Naar het zuiden vormde het de verbinding met de Zuidlaarder venen en later - onder de naam Winschoterdiep - via Sappemeer met het Oldambt. Winschoten werd bereikt in 1637.

Het diep liep in de middeleeuwen langs de toenmalige buitenste verdedigingsgracht (gegraven plm. 1260). Het noordelijk deel van de afsnijding verliep buiten de stad via het Selwerderdiepje. Het zuidelijk deel van het Schuitendiep, voorbij de Steentilbrug, is na 1632 Winschoterdiep (nu Oude Winschoterdiep) gaan heten.

Uit 1523 dateert een volwaardige verbinding langs de uitgediepte noordelijke stadsgracht met het Reitdiep en de A. Van plm. 1630 - 1884 was het Schuitendiep verbonden met het Damsterdiep; van 1630 - 1880 ook met het Kattendiep/Zuiderdiep. Over het Kattendiep lag de Kattenbrug. Ten slotte was er, bij de huidige Stadsschouwburg eind 16e/begin 17e eeuw nog een verbinding met de gracht rond de Schuitenschuiversschans, die weer uitmondde in het Damsterdiep (bij de Loppersumergang).

De straatnaam Schuitendiep blijft beperkt tot het deel tussen Sint Jansbrug en de Steentilbrug. Zie verder Turfsingel, Winschoterdiep. Ter hoogte van nr. 6 de vroegere Oliekoekengang; bij nrs 20 - 30 de sinds lang niet meer herkenbare Verversgang, die desondanks nog tot in de 21e eeuw op stadsplattegronden wordt genoemd. De andere gangen aan het Schuitendiep o.z. zijn: Mussengang (30), Smakkersgang (48), Hopmansgang (62), Brouwersgang (72), Kleine Gang (86) en Grote Gang (88).

Het Schuitendiep bij de Poelebrug bij avond
Schuitendiep vanaf de Sint Jansbrug bij avond
Het Schuitendiep vanaf de Poelebrug naar het zuiden gezien
Luchtfoto van het Schuitendiep en directe omgeving (1920-1940), met een nog niet gedempt Damsterdiep.

Monumenten[bewerken | brontekst bewerken]

Het Schuitendiep telt dertien panden die zijn aangewezen als rijksmonument. Vier panden en een urinoir worden beschermd als gemeentelijk monument.

Adres	Bouwjaar	Beschrijving	Monument
Schuitendiep 9		Vijf traveeën breed woonhuis met verdieping onder zadeldak	RM 18676
Schuitendiep 11	1880	Woonhuis, tweelaags onder dwarsgeplaatst zadeldak	GM 103253
Schuitendiep 27		Vier traveeën breed herenhuis, onderkelderd met verieping en lagere tweede verdieping	RM 18677
Schuitendiep 29		Vijf traveeën breed herenhuis, onderkelderd met twee volle verdiepingen	RM 18678
Schuitendiep 31		Vier traveeën breed herenhuis, onderkelderd met verdieping onder zadeldak	RM 18679
Schuitendiep 33		Drie traveeën breed woonhuis, twee verdiepingen onder zadeldak	RM 18680
Schuitendiep 35-37		Zes traveeën breed herenhuis, tweelaags onder hoog schilddak	RM 18681
Schuitendiep 39		Vijf traveeën breed herenhuis onder hoog zadeldak: gepleisterde gevel met 19e-eeuwse ornamenten	RM 18682
Schuitendiep 41		Woonhuis, tweelaags onder zadeldak	RM 18683
Schuitendiep 42 Hoek Tuinstraat	17e eeuw	Onderkelderd huis, verbouwd in 18e eeuw	RM 18685
Schuitendiep 44 Hoel Tuinstraat	17e eeuw	Woonhuis, tweelaags onder zadeldak met zijhuis	GM 103270
Schuitendiep 47-49	1845	Dubbel herenhuis in eclectische bouwstijl	RM 486320
Schuitendiep 51	17e eeuw	Tweelaags dubbelpand onder steil zadeldak (samen met 53)	GM 103265
Schuitendiep 53	19e eeuw	Tweelaags dubbelpand (samen met 51)	RM 18684
Schuitendiep 57		Hoekpand met verdieping en lage zolderverdieping onder diep zadeldak	RM 18701
Schuitendiep 58	1900	Slagerij met bovenwoning ontworpen door A.Th. van Elmpt	RM 486334
Schuitendiep 84 hoek Pluimerstraat	17e eeuw	Woonhuis met lijstgevel	GM 103281
Schuitendiep to 98	1925	Urinoir in de stijl van de nieuwe zakelijkheid ontworpen door S.J. Bouma	GM 103551

Zie de categorie Schuitendiep van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.