Tweede Kamerverkiezingen 1929
Tweede Kamerverkiezingen 1929 | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Datum | 3 juli 1929 | ||||||
Land | Nederland | ||||||
Te verdelen zetels | 100 | ||||||
Resultaat | |||||||
Grootste partij | RKSP | ||||||
Nieuwe minister-president | Charles Ruijs de Beerenbrouck | ||||||
Begin regeerperiode | Ruijs de Beerenbrouck III | ||||||
Opvolging verkiezingen | |||||||
| |||||||
|
Op 3 juli 1929 vonden Tweede Kamerverkiezingen plaats.
De verkiezingen van 1929 waren de rustigste van het Interbellum. Er traden nauwelijks verschuivingen op. Zowel RKSP, CHU, VDB als SDAP behielden hun zeteltal. Alleen de ARP en de Liberalen verloren één zetel. De meerderheid van de rechtse partijen liep daarmee wel terug naar 53 zetels.
Opvallend was de winst van de SGP, die drie zetels in de Kamer kreeg. De HGSP behield haar ene zetel, terwijl de RKVP uit de Kamer verdween.
De communisten, die vanwege een intern ideologisch conflict met twee lijsten kwamen, wonnen één zetel. In 1930 verenigden de twee lijsten, Wijnkoop en De Visser, zich weer onder druk van Moskou.
De enige nieuwkomer was Floris Vos, een melkfabrikant uit 't Gooi. Hij streed tegen de nog bestaande tollen op sommige wegen. Met zijn Middenpartij voor Stad en Land haalde hij één zetel. In de Kamer speelde hij echter geen opvallende rol.
Uitslag[bewerken | brontekst bewerken]
Opkomst en kiesdeler[bewerken | brontekst bewerken]
1925 | 1929 | |||
---|---|---|---|---|
# stemmen | % | # stemmen | % | |
Kiesgerechtigden | 3.203.280 | 3.588.106 | ||
Niet opgekomen | 76.197 | 2,38[1] | 372.871 | 10,39[1] |
Opkomst | 3.127.101 | 97,62[1] | 3.215.235 | 89,61[1] |
Blanco stemmen | 3.275 | 0,10[2] | 4.299 | 0,13[2] |
Ongeldige stemmen | 37.964 | 1,21[2] | 42.678 | 1,33[2] |
Geldige stemmen | 3.085.862 | 98,52[2] | 3.168.258 | 98,53[2] |
Kiesdeler | 30.858 | 1,00[3] | 31.682 | 1,00[3] |
Kiesdrempel | 23.143 | 0,75[3] | 23.761 | 0,75[3] |
Verkiezingsuitslag naar partij[bewerken | brontekst bewerken]
Partij | 1925 | 1929 | verschil | Zetelverdeling (grafisch) | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
# stemmen | %[3] | zetels | # stemmen | %[3] | zetels | % | zetels | |||
RKSP | 883.333 | 28,63 | 30 | 931.832 | 29,38 | 30 | +0,75 | 0 |
| |
SDAP | 706.689 | 22,90 | 24 | 762.281 | 24,03 | 24 | +1,13 | 0 | ||
ARP | 377.426 | 12,23 | 13 | 371.698 | 11,72 | 12 | -0,51 | -1 | ||
CHU | 305.587 | 9,90 | 11 | 335.800 | 10,59 | 11 | +0,69 | 0 | ||
Vrijheidsbond[4] | 226.409 | 7,34 | 8 | 232.187 | 7,32 | 8 | -0,02 | 0 | ||
Groep Staalman-Ter Hall[4] | 43.155 | 1,40 | 1 | |||||||
subtotaal | 269.564 | 8,74 | 9 | 232.187 | 7,32 | 8 | -1,42 | -1 | ||
VDB | 187.183 | 6,07 | 7 | 193.031 | 6,09 | 7 | +0,02 | 0 | ||
SGP | 62.513 | 2,03 | 2 | 71.420 | 2,25 | 3 | +0,22 | +1 | ||
CPH[5] | 36.770 | 1,19 | 1 | |||||||
CPH-De Visser[5] | - | - | - | 35.696 | 1,13 | 1 | ||||
CPH-Wijnkoop[5] | - | - | - | 29.355 | 0,93 | 1 | ||||
subtotaal | 36.770 | 1,19 | 1 | 65.051 | 2,06 | 2 | +0,87 | +1 | ||
MP S&L | - | - | - | 36.382 | 1,15 | 1 | +1,15 | +1 | ||
HGSP | 30.258 | 0,98 | 1 | 34.442 | 1,09 | 1 | +0,11 | 0 | ||
Plattelandersbond-Braat[6] | 43.877 | 1,42 | 1 | |||||||
Plattelandersbond-De Boer[6] | 18.762 | 0,61 | 0 | |||||||
Plattelandersbond[6] | - | - | - | 32.301 | 1,02 | 1 | ||||
subtotaal | 62.639 | 2,03 | 1 | 32.301 | 1,02 | 1 | -1,01 | 0 | ||
RKVP | 40.135 | 1,30 | 1 | 21.894 | 0,69 | 0 | -0,61 | -1 | ||
RSP | - | - | - | 20.869 | 0,66 | 0 | +0,66 | 0 | ||
FV[7] | - | - | - | 15.704 | 0,50 | 0 | +0,50 | 0 | ||
CDU | - | - | - | 12.407 | 0,39 | 0 | +0,39 | 0 | ||
DP | 11.102 | 0,36 | 0 | 8.650 | 0,27 | 0 | -0,09 | 0 | ||
KWM[8] | - | - | - | 4.072 | 0,13 | 0 | +0,13 | 0 | ||
NBB[9] | - | - | - | 4.032 | 0,13 | 0 | +0,13 | 0 | ||
VvN | - | - | - | 3.459 | 0,11 | 0 | +0,11 | 0 | ||
RKBP[10] | - | - | - | 2.658 | 0,08 | 0 | +0,08 | 0 | ||
SDVP[11] | - | - | - | 2.045 | 0,06 | 0 | +0,06 | 0 | ||
AWP[12] | - | - | - | 1.958 | 0,06 | 0 | +0,06 | 0 | ||
CAP[13] | - | - | - | 1.602 | 0,05 | 0 | +0,05 | 0 | ||
Lijst Van Nunen | - | - | - | 1.133 | 0,04 | 0 | +0,04 | 0 | ||
H&HA[14] | - | - | - | 845 | 0,03 | 0 | +0,03 | 0 | ||
SEVP[15] | - | - | - | 774 | 0,02 | 0 | +0,02 | 0 | ||
Invalidenpartij | - | - | - | 715 | 0,02 | 0 | +0,02 | 0 | ||
Lijst Verwey | - | - | - | 623 | 0,02 | 0 | +0,02 | 0 | ||
Volkspartij | - | - | - | 449 | 0,01 | 0 | +0,01 | 0 | ||
ASP[16] | - | - | - | 444 | 0,01 | 0 | +0,01 | 0 | ||
AB[17] | - | - | - | 417 | 0,01 | 0 | +0,01 | 0 | ||
NVP[18] | - | - | - | 342 | 0,01 | 0 | +0,01 | 0 | ||
Lijst Siedenburg | - | - | - | 279 | 0,01 | 0 | +0,01 | 0 | ||
VCP[19] | 134 | 0,00 | 0 | 103 | 0,00 | 0 | -0,00 | 0 | ||
IVP[20] | - | - | - | 98 | 0,00 | 0 | +0,00 | 0 | ||
overige partijen in 1925 | 91.660 | 2,71 | 0 | - | - | - | -2,71 | 0 | ||
Totaal | 3.085.862 | 100 | 100 | 3.215.235 | 100 | 100 | 0 | 0 |
Gekozen leden[bewerken | brontekst bewerken]
Kabinetsformatie[bewerken | brontekst bewerken]
Na de verkiezingen werd een extra-parlementair kabinet-Ruijs de Beerenbrouck III gevormd, dat werd gesteund door RKSP, ARP en CHU.
Externe links[bewerken | brontekst bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
|