Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Grave (1888-1918)

Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Grave (1888-1918) geeft een overzicht van verkiezingen voor de Nederlandse Tweede Kamer in het kiesdistrict Grave in de periode 1888-1918.^[1]

Het kiesdistrict Grave was eerder ingesteld geweest in de periode 1848-1850. Het kiesdistrict werd opnieuw ingesteld na de grondwetsherziening van 1887. Tot het kiesdistrict behoorden vanaf dat moment de volgende gemeenten: Alem, Maren en Kessel, Beers, Berghem, Beugen en Rijkevoort, Boxmeer, Cuijk, Deursen en Dennenburg, Dieden, Demen en Langel, Escharen, Gassel, Geffen, Grave, Haps, Heesch, Herpen, Huisseling en Neerloon, Linden, Lith, Lithoijen, Megen, Haren en Macharen, Mill en Sint Hubert, Nistelrode, Oeffelt, Oijen en Teeffelen, Oss, Ravenstein, Reek, Schaijk, Velp en Wanroij.

Legenda

cursief: in de eerste verkiezingsronde geëindigd op de eerste of tweede plaats, en geplaatst voor de tweede ronde;
vet: gekozen als lid van de Tweede Kamer.

6 maart 1888[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.^[2]

	6 maart
Kiesgerechtigden	3.265
Opkomst	2.135
Geldige stemmen	2.101
Blanco stemmen	26
Kandidaten
J.J.I. Harte	2.007

9 juni 1891[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	9 juni
Kiesgerechtigden	3.397
Opkomst	1.669
Geldige stemmen	1.649
Blanco stemmen	18
Kandidaten
J.J.I. Harte^[3]	1.551

10 april 1894[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.

	10 april
Kiesgerechtigden	3.403
Opkomst	1.403
Geldige stemmen	1.383
Blanco stemmen	16
Kandidaten
J.J.I. Harte^[3]^[4]	1.304

15 juni 1897[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	15 juni
Kiesgerechtigden	6.230
Kandidaten
J.J.I. Harte van Tecklenburg^[3]

Harte van Tecklenburg was de enige kandidaat; hij werd zonder nadere stemming gekozen verklaard.^[5]

14 juni 1901[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	15 juni
Kiesgerechtigden	6.108
Kandidaten
J.J.I. Harte van Tecklenburg^[3]

Harte van Tecklenburg was de enige kandidaat; hij werd zonder nadere stemming gekozen verklaard.

20 augustus 1901[bewerken | brontekst bewerken]

Jan Harte van Tecklenburg, gekozen bij de verkiezingen van 14 juni 1901, nam zijn benoeming niet aan vanwege zijn toetreding op 1 augustus 1901 tot het na de verkiezingen geformeerde kabinet-Kuyper. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een naverkiezing gehouden.

	20 augustus
Kiesgerechtigden	6.108
Kandidaten
W.J.M.C. Friesen

Friesen was de enige kandidaat; hij werd zonder nadere stemming gekozen verklaard.

16 juni 1905[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	16 juni	28 juni^[6]
Kiesgerechtigden	6.414	6.414
Opkomst	5.155	5.488
Geldige stemmen	5.047	5.431
Blanco stemmen	108	57
Kandidaten
D.A.P.N. Koolen	2.499	3.001
J.J.I. Harte van Tecklenburg	2.270	2.430
J.M.P. Broeder	278

11 juni 1909[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	11 juni
Kiesgerechtigden	6.821
Kandidaten
D.A.P.N. Koolen^[3]

Koolen was de enige kandidaat; hij werd zonder nadere stemming gekozen verklaard.

17 juni 1913[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	17 juni
Kiesgerechtigden	7.308
Kandidaten
D.A.P.N. Koolen^[3]

Koolen was de enige kandidaat; hij werd zonder nadere stemming gekozen verklaard.

15 juni 1917[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	15 juni
Kiesgerechtigden	7.755
Kandidaten
D.A.P.N. Koolen^[3]

De zeven in de vorige Tweede Kamer vertegenwoordigde partijen hadden afgesproken in elkaars kiesdistricten geen tegenkandidaten te stellen.^[7] Koolen was derhalve de enige kandidaat; hij werd zonder nadere stemming gekozen verklaard.

Opheffing[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezing van 1917 was de laatste verkiezing voor het kiesdistrict Grave. In 1918 werd voor verkiezingen voor de Tweede Kamer overgegaan op een systeem van evenredige vertegenwoordiging met kandidatenlijsten van politieke partijen.

Bronnen

Tweede Kamerverkiezingen kiesdistrict Grave op www.verkiezingsuitslagen.nl
Verkiezingen Tweede Kamer 1848-1918 op huygens.knaw.nl

Noten

↑ De verkiezingen in 1888 waren de eerste verkiezingen waarbij een Tweede Kamer van 100 leden gekozen werd; de verkiezingen in 1918 waren na de opheffing van de kiesdistricten de eerste verkiezingen waarbij de uitslag bepaald werd op grond van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.
↑ Bij de grondwetsherziening van 1887 was het aantal leden van de Tweede Kamer uitgebreid van een variabel aantal, afhankelijk van de bevolkingsomvang, naar een vast aantal van 100. Tegelijkertijd werd het aantal kiesdistricten uitgebreid.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Grave.
↑ De achternaam werd bij KB van 28 december 1894 gewijzigd in Harte van Tecklenburg.
↑ In de Kieswet van 7 september 1896 was vastgelegd dat bij enkelvoudige kandidaatstelling geen verkiezing gehouden hoefde te worden.
↑ Omdat geen van de kandidaten in de eerste ronde de absolute meerderheid van de uitgebrachte geldige stemmen behaalde, was een tweede verkiezingsronde nodig. Deze werd gehouden tussen de twee kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen behaald hadden.
↑ Na de verkiezingen in 1917 zou een grondwetsherziening van kracht worden waarbij het stelsel van evenredige vertegenwoordiging werd ingevoerd ter vervanging van het districtenstelsel. Het was daarom te verwachten dat er op korte termijn nieuwe verkiezingen zouden worden gehouden. Zie ook het artikel over de Pacificatie van 1917.

[1] De verkiezingen in 1888 waren de eerste verkiezingen waarbij een Tweede Kamer van 100 leden gekozen werd; de verkiezingen in 1918 waren na de opheffing van de kiesdistricten de eerste verkiezingen waarbij de uitslag bepaald werd op grond van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.

[2] Bij de grondwetsherziening van 1887 was het aantal leden van de Tweede Kamer uitgebreid van een variabel aantal, afhankelijk van de bevolkingsomvang, naar een vast aantal van 100. Tegelijkertijd werd het aantal kiesdistricten uitgebreid.

[zittend-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Grave.

[4] De achternaam werd bij KB van 28 december 1894 gewijzigd in Harte van Tecklenburg.

[5] In de Kieswet van 7 september 1896 was vastgelegd dat bij enkelvoudige kandidaatstelling geen verkiezing gehouden hoefde te worden.

[tweede_ronde-6] Omdat geen van de kandidaten in de eerste ronde de absolute meerderheid van de uitgebrachte geldige stemmen behaalde, was een tweede verkiezingsronde nodig. Deze werd gehouden tussen de twee kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen behaald hadden.

[7] Na de verkiezingen in 1917 zou een grondwetsherziening van kracht worden waarbij het stelsel van evenredige vertegenwoordiging werd ingevoerd ter vervanging van het districtenstelsel. Het was daarom te verwachten dat er op korte termijn nieuwe verkiezingen zouden worden gehouden. Zie ook het artikel over de Pacificatie van 1917.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]