Westerkade 1-9

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Westerkade 1-9
Marnixstraat 215-231
Westerkade 1-9 (v.r.n.l., maart 2017)
Locatie
Locatie Amsterdam-Centrum
Adres Westerkade 1-9Bewerken op Wikidata
Coördinaten 52° 23′ NB, 4° 53′ OL
Status en tijdlijn
Oorspr. functie arbeiderswoningen
Huidig gebruik sociale woningen
Start bouw 1876
Bouwinfo
Architect Bastiaan de Greef
Erkenning
Monumentstatus gemeentelijk monument
Detailkaart
Westerkade 1-9 (groot-Amsterdam)
Westerkade 1-9
Lijst van gemeentelijke monumenten in de Jordaan
Portaal  Portaalicoon   Civiele techniek en bouwkunde
Hetzelfde blok zijde Marnixstraat

Westerkade 1-9/Marnixstraat 215-231 is een appartementencomplex in Amsterdam-Centrum. Het complex is ingeklemd tussen de Westerkade (in het oosten, hier de kade van de Lijnbaansgracht) en de Marnixstraat (in het westen). Het blok begint bij een uitloper van het Marnixplein met brug 128 (in het noorden) en eindigt bij de Nieuwe Willemsstraat met brug 130, een gemeentelijk monument (in het zuiden). De huisnummers aan de Westerkade zijn doorlopend, die aan de Marnixstraat alleen oneven.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Het woonblok is in de jaren 1876-1877 neergezet om de overbevolkte Jordaan te ontlasten. Omdat bewoners van de Jordaan vaak armlastig waren, werden er kleine arbeiderswoninkjes neergezet (hier voornamelijk eenkamerwoningen).

Het ontwerp van dit blok (destijds blok A) kwam van stadsarchitect Bastiaan de Greef, die het tekende voor de Amsterdamsche Vereeniging tot het bouwen van Arbeiderswoningen. Zij kreeg in 1876 een terrein tussen de Raam- en Zaagbarrière (in 2017 respectievelijk Raampoort en Marnixplein) om drie woonblokken te bouwen ter huisvesting van 240 gezinnen. De aanbesteding werd geregeld door Nicolaas Pierson en Willem Röell[1] Pas na de oplevering van het complex kreeg de Westerkade haar naam (16 november 1876). Om ruimte te besparen werd ter plaatse rug-tegen-rug gebouwd, dat wil zeggen zonder tussenruimten voor tuinen, maar met gebrek aan lichtinval en ventilatiemogelijkheden.

Eind 20e eeuw waren de woningen veelal opgebruikt en soortgelijke woningen werden op grote schaal gesloopt. Naarmate die sloop vorderde werd men zich ervan bewust, dat de bedoelde woningen van historisch belang waren in het kader van de stadsontwikkeling. Na uitgebreide renovatie werden de woningen in dit complex in 2004 benoemd tot gemeentelijk monument. Praktijk in andere wijken met soortgelijke woningen heeft inmiddels uitgewezen dat er steeds opnieuw gerenoveerd moet worden om de woningen aan te passen aan de behoeftes van nieuwe bewoners.