Gebruiker:SvenDK/tmd
| Tempel van de Menselijke Driften | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Locatie | ||||
| Locatie | Jubelpark te Brussel | |||
| Bouw gereed | 1906 | |||
| Bouwinfo | ||||
| Architect | Victor Horta | |||
| ||||
De Tempel van de Menselijke Driften, ook gekend als Horta-Lambeaux Paviljoen, is een neoklassiek paviljoen in de vorm van een Griekse tempel, dat gebouwd werd door Victor Horta in 1896 in het Jubelpark van Brussel. Ofschoon klassiek van uiterlijk, vertoont het gebouw de eerste stappen van de jonge Victor Horta naar Art Nouveau. Het werd ontworpen om als blijvende uitstalling te dienen voor een groot marmer reliëf "Menselijke Driften" gemaakt door Jef Lambeaux. Sinds de voltooiing is het gebouw bijna permanent gesloten gebleven.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
In 1889 was Victor Horta aangesteld om voor 100.000 frank[1] , een paviljoen te ontwerpen om het beeldhouwwerk "De Menselijke Driften" van Jef Lambeaux onder te brengen, dit op de aanbeveling van zijn leraar Alphonse Balat de favoriete architect van Koning Leopold II.[2][3].
De kleine tempel met klassiek uitzicht kondigde reeds de Art Nouveau stijl aan, die verbonden was aan de architect. Hoewel trouw aan de formele stijlvorm van de klassieke architectuur, slaagde Horta er reeds in om alle elementen van de nieuwe stijl in te bouwen. Op het eerste gezicht ziet het gebouw eruit als een klassieke tempel. Er is echter geen enkele rechte lijn in het gebouw. Elk klassiek detail is aangepast en heropgevat. Horta slaagde erin een bijna organische interpretatie van de klassieke tempel te ontwerpen zonder enige referentie naar de historische stijl volledig te verwijderen. Licht gebogen zoals de stam van een boom lijken de muren organisch te zijn ontstaan.
Na de Eerste Wereldoorlog zou Horta naar dit classicisme terugkeren voor zijn ontwerpen voor het Paleis voor Schone Kunsten en het Musee des Beaux-Arts in Doornik.
Het gebouw heeft echter een turbulente geschiedenis achter de rug. Het kleine neo-klassieke paviljoen werd oorspronkelijk gepland voor de Brusselse Internationale Tentoonstelling van 1897, waarvan het één van de weinige fysiche restanten is. Alhoewel het tijdig klaar was voor de jaarmarkt, leidde de samenwerking tussen de architect en de kunstenaar al snel tot een onoverbrugbaar meningsverschil, dat de officiële opening vertraagde tot 1899. Aanvankelijk ontwierp Horta de voorgevel van het paviljoen om open te blijven, om te dienen als schuilplaats bij regendagen - zonder de muur en de bronzen deuren achter de zuilengalerij - zodat het reliëf steeds zichtbaar zou zijn voor voorbijgangers. Maar Lambeaux wou, tegen de wil van Horta, een galeriemuur achter de kolommen. Het geschil bleef jaren onopgelost: op de dag van de inhuldiging op 1 oktober 1899 stond de onafgewerkte tempel open met het reliëf zichtbaar vanop het omliggende park. Onder druk van de publieke opinie en de overheid moest Horta zijn plannen wijzigen en de tempel afsluiten met een houten barricade. Drie dagen na de inhuldiging werd het onafgewerkt achter gelaten.
Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]
- (fr) (fr) de Callataÿ, François (1989). Les "Passions Humaines" de Jef Lambeaux: un essai d'interprétation. Bulletins des Musées Royaux d'Arts et d'Histoire 60: 269–289 (Musées Royaux d'Arts et d'Histoire: Brussels).
- (fr) (fr) Celis, Marcel M. (1988). Bruxelles protégé. Editions Mardaga, Liège, p. 41. ISBN 2-87009-335-7.
- (en) Aubry, Françoise, Harshav, Barbara (2002). Victor Horta: Vicissitudes of a Work. Yale French Studies 102: 176–189 (New Haven).
- (fr) (fr) Musées Royaux d'art et d'histoire, Pavillon Horta-Lambeaux. Geraadpleegd op 17 januari 2009.
- (fr) (fr) SPF Mobilité et Transports, Parc du Cinquantenaire — Pavillon Horta — restauration des décors en plaques de marbre jaune — Marché de travaux — Appel à candidature (TIW/IX.8.8.) (23 juli 2008). Geraadpleegd op 17 januari 2009.
- (fr) (fr) SPF Mobilité et Transports, Parc du Cinquantenaire — Pavillon Horta — restauration du bâtiment — Marché de travaux — Adjudication publique (TIW/IX.8.9.) (25 augustus 2008). Geraadpleegd op 17 januari 2009.
- (en) Blyth, Derek (6 mei 2004). 'Scandalous' sculpture on show at last. The Bulletin (Brussels weekly) (Brussels). “A 'shocking' sculpture which has been kept behind locked doors for more than a century is finally on view in the Parc du Cinquantenaire. Jef Lambeaux's marble relief of Les Passions Humaines — carved in 1899 for a neo-classical temple built by the young Victor Horta — outraged conservative Belgium when it was unveiled and the building was closed to the public after just two days.”.
Bronnen, noten en/of referenties
|
Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel M82 X-1 op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.